راه بهشت
ملائی راه مسجد گم ایکرده ، از کودکی که از اون طرف رد شبو ، ای پرسی ، فرزندم مسجد ای محل کجان ؟ کودک ایگو ، ته همی خیابون ،ب پیچ دست چپ ، اون جا مسجد ابینی .ملا ایگو آفرین به تو فرزندم .م موا برم اونجا منبر ام هستن ، تو ات بیای و گوش هادی . کودک ای پرسی ، حالا ، توات راجب به چه گپ بزنی ؟ .ملا ایگو موات راجب به راه بهشت بی مردم نشون هادم . کودک خنده ای ایکه ، و ایگو ، تو راه مسجد بلد نهی ، چطوری توات راه بهشت بی مردم نشون هادی !
چوک سیم بالا
عکس : رهبر امامدادی
عکس از وبسایت ویکی پدیا پرتغال
جزیره هرموز تا نزیکوی کرن هشتم هجری جرون نوم شسته و بندری وا نوم هرموز نزیک شهر مینو الُنی نزیک بُش هو هسته (ا کتاب حاشیه برهان دکتر معین)(احتمال ادم تیو گپشن).ایی بندر خیلی وخت تو تصرف پرتکالیو هسته و تاسیسات نظامی محکمی وا خاطر موکعیت جغرافیائیش اوجا شُساخته و تو اوایلوی کرن یازدهم وا تصرف سپاه ایران در هوند.تو جنگ ایران و پرتکال و فتح هرموز تو سال 1031 هجری کمری امامقلی خان طبک نخشه ای که شسته اول ایگو که تو جزیرت کشم راه هو شیرین رو پرتکالیو شُبست و عامل جزیره هرموز روی جلفار (راس خیمه) تو عمان وا ضد سربازوی پرتکالی ایشورُند.همی عامل هرموز وا کمک مردم محلی بی جلفار ا دست پرتکالیو در شُوارد. ا او طرف هم راه هو شیرین و جیره رو پرتکالیوی هرموز بسته بو و بعد وا ایی بوهنه که هرموز کبل از هوندن پرتکالیو خراجگذار خان لارهسته و الُن هم باید هامطوکا بو ووت ا پادشاه هرموز خراج جُس شوکه ولی پرتکالیو شُگو ایی گپ ایشو وا ضد حاکمیت خوشُن وا سختی رد شوکه.بوهنه بی حمله مستکیم وا هرموز که ا کبل آماده بودرن وا دست امامقلی خان کفت.کبل ا اینکه لشکر ایران آماده حمله وا هرموز ببن فرمانده پرتکالیوی هرموز بی واز کردن راه هو شیرین ا کشم وا ایی جزیره حمله ایکه .تو رجب 1030 کسمتی ازش ایگه و وا عجله وا خاطر گّناشتن سربازوی پرتکالی اوجا کلهه ایساخت.امامقلی خان تو ربیع الاول سال 1031 وا پنج هزار سپاهی وا بندر جرون هوند و سریع کسمتی ا همراهو خو وا سرکردگی اماقلی بیگ بی گفتن کلهه پرتکالی کشم ایرستا.سپاهوی ایران ا خشکی و جهازوی انگلیس ا دیریا بی کلهه وا باد گلوله شُبست.ایی غایه نزیک 250 تا عرب ا مردم جلفار و دولت پرتکالی ا کلهه دفاع شاکرده و روی فریره فرمانده دیریایی هرموز هم واگر شو هسته.ساخلو(سربازوی)پرتکالی و عرب احساس شُکه که جلو حمله لشکر ایران و توپ و جهازوی انگلیسی ناتونن کاری ا پیش بُووَرِن و ایطو بو که دست ا دفاع شُکَشی و بی فرمانده خو مجبور وا تسلیم شُکه و ایشو هم تسلیم بودن.انگلیسیو بی پرتکالیو و فرمانده دیریایی هرموز تو کشتی خو شو شُبرد.ولی به عربو و ایرانیویی که وا دشمن شُپیوسته وا دست سپاهیوی امامقلی خان کفتن و وا جرم همدستی وا کفار و خیانت بی ایشو شُکشت.بعد فتح کشم لشکر امامقلی خان کسمتی از قوای خوشو وا عنوان ساخلو (سرباز آماده) توی جزیرت شُنُشت و با کشتی انگلیسی وا بندرعباس هوندن تا نواکصی خوشو رفع بکنن و بی حمله وا هرموز آماده ببن.سپاه دیریایی انگلیس تو ربیع الثانی 1031 نزیک هرموز لنگر شُکردُند و اوجا منتظر بودن تا سپاه امامقلی خان ا خشکی برسن.بعد رسیدن ایی لشکر متحدین ایرانی و انگلیس تو 27 ربیع الثانی وا محاصره کلهه نظامی هرموز مشغول بودن و اوجا آخر تو 10 جمادی الثانی همی سال شُگِفت.اسیروی پرتکالی که نزیک سه هزار نفر هسترن طبک کرارنامه تسلیم انگلیسیو شُکرِد و وا هندوستان منتکل شُکِه و اسیروی عرب و ایرانی شُگه وا جرم خیانت بی ایشو شُکُشت و سرشو وا بندرعباس شوبرد.غنیمتو و خزینه و اسلحه و توپوی پرتکالی وا دست سپاه ایران و جاشوی انگلیسی کفت ولی بیشترشو گیر ایرانیو کفت.انگلیسیو هم بَشِ خو بی ایرانیو شُفروخت.پادشاه هرموز یعنی محمود شاه کاکای فیروز شاه که تو ذی القعده 1017 وا جای کاکاخو نشته و وا ذلت تموم تو ای مدت تحت تبعیت فرمانده پرتکالی و نائب السلطنه هندوستان هسته و اسمی ا سلطنت شسته اسیر سپاهیوی ایران بو و وا گرفتاری او تو دهم جمادی الثانی سال 1031 سلسله ملوک هرموز که چندین کرن گاهی وا اعتبار و استکلال و مدتی هم زیر حمایت پادشاهوی پرتکال و اسپانیا پادشاهی شاکرده منکرض بو.در کفتن هرموز ا دست پرتکالیو گپ ترین ضربه ای هسته که تو خلیج فارس وا ایشو رسی.واخاطری که هرموز آخرین پناهگاه نیروی دیریایی پرتکال تو خلیج فارس هسته و ایشو جون شاداده که وا گُناشتن ایی نکطه خیلی مهم ا سر ا نو تجارت لو تیو و جزایرو زیر نظر خوشو ببوت.اما خوشبختانه وا ا دست دادن این جزیره نا امید بودنو و هرموز بعد ا 118 سال (ا سال 913 تا 1031) ا دست بیگانه ئو در هوند.(ا مجله یادگار سال چهارم شماره چهارم ص 24-26)
برگردون به بندری موسی بی نیاز
حوا و خیری و بپ دلا و کمبر و مدو سیا نشترن روی چارتا و مشغول کلیون کشیدن هسترن.
حوا - بپ دِلا بلن به تا مدو و کمبر نرفتن منجل حلیمی بشوری که عساک پسین شواتن بیات منجل خو ببره
بپ دلا- منتظرم تا کلیون خو بکشم، خیلی سرم ندردن
خیری- مگه
بپ دلا- حروم...
کمبر- مگه کسی اتونت کلیون اَ بارِ ای کور بسیت؟... آخ آخ
حوا - بلن به تا پات وا همی کلم کلیون خرد نمکردن
مدو سیا و خیری و بپ دلا شوزه زیر خنده
مدو سیا- مگه مجبوری تنگ دل ای کور نکبت بنینی؟
حوا- نکبت همو بپ سُر تِلوتِن
خیری- سربسر حوا منوسی که اِسپار تاکنت شاش بند ابی
مدوسیا- حگ وا کمبرن، یکساعتن جلبیل خو اینهادن روکلم کلیون و ماتم بکیه باری نین
کمبر- مه تهجبم خوش اولین نفرن که اکشیدن بی چه جلبیل خو اینهادن رو کلم کلیون
مدو سیا- ای فیلترشن...
بپ دلا- خیری بی زحمت بره یک تا دگه کلیون اَ داخه منبر بیار که حوا تا صب هم کلیون بی کسی نادیت
خیری- تا شما منجل بشوری مه کلیون چاغ امکردن
بپ دلا- ما خو حروم یک کاشوغ هم از ای حلیم گیرمو نهوند
حوا- مگه گیر ما هوند؟
کمبر- حالا تو هیچی ای مدو سیای بدبخت وا دار شوزه تو سری
حوا - کی دار ایزه توسرت؟
بپ دلا- همو غایه که شلوغ شوکه، یک نفر وا محر ایزه تو سر مدو
کمبر- مگه همی یارو کاکای آمنه نزیله جعفری نهه؟
مدوسیا- بله خوشن، شامس موا با چاکو نی زه تو سرمو، غار شزده منبر کرتی منبر فخیرونن...
حوا- تواسته بگی پَ بی چه هوندی ایجا؟
کمبر- مگه کسی زهره شکوند وا ای چوکلک گپ بزنت، دو سه مرتبه تا حالا زندون رفتن
مدوسیا- هردفه اریت دم دکون یزدی سیگار اسیت پول یزدی بدبخت نادیت
حوا- بی چه ناریت شکایتی بکنت؟
مدوسیا- ده دفه رفتن کلونتری، شوگفتنی بره بِگرشی بیار تا ما زندون ای بکنیم
خیری- کبلن بخاطر نذر امام حسین حلیم نذری شاگفته حالا مردم گشنه ن
بپ دلا- پَ مگه نتدی که چن نفر وا ماشین شیک و پیک هوندرن
کمبر- بی چه ب حاجی مح نوروز ناگی؟ هر روز کارتن کارتن سیگار ولستون و مالبورو جابجا نکردن خودی و چوکونی ماشین ولم سوارن...
مدوسیا- صالح آدمِ حاجی مح نوروز شگفته حاجی از دوش تا حالا ده تا کابلمه
حلیم ایگفتن، از منبر گپ شروع ایکردن تا سه زیارتون و منبر سرریغ هم رفتن
کمبر- لامصب دوش صب زود پیاده از پشت شهر رفته تا منبر شیرازیو نزیک بت گورو بی یک کاسه هاش
بپ دلا- ای شیرازیو کبلن همی جا نزیک خونه ملا گنوی داخه خونه خو سینه شازده
کمبر- حالا بره نگا بکن که چه خبرن
مدوسیا- پَ حسینیه یزدی ون نتدیدن
خیری- هرکه هوند بندر پولدار بو غیر بندری بدبخت
مدوسیا- بخاطر ایکه بندری مث حوا کور جِل از سُکسُک چیزی دگه بلد نهن
حوا- اندفی همی کلیون حواله سرت اَکنم
مدوسیا- تخصیر مم مسلم ن که بی تو ایزاکوند
خیری- البته بی بعضی بندریون هم بد نبودن
بپ دلا- یادت نین باکر دایم چِرمی زیره و همیشه وا سر آستین خو پاک شکرده، حالا برادر باکری زیر برادر باکری بالا
کمبر- پا بشیم بریم که اگه ششنوت شِنگ مو اَبندد
خیری- منجل بشوری بعد هر گوری تاواتن بری
حوا- مه اَفهمم ایشو چه مرضی شوهه، کتل اِشکستن شواتن برن سُهاری بخورن
کمبر- حوا بلن به که مم سلیمون جارت نزدن
حوا- مم سلیمون کجان؟
مدوسیا- زیر شیرشک ووستادن، زلیبی ایواردن فاتحه هادی
حوا از حول زلیبی فورا بلند بو که بریت غافل از ایکه کمبر بُشِ چادری گره
ایزده با محر سوندی که بهش تکیه ایداده و تا حوا بلن بو چادر یه طرف کفت و
خودی یه طرف و خیری و بپ دلا و مدو سیاه و کمبر پِل شوزه اَ خنده
حوا- مادر... مگه گیرم نکی... کیبر شو چهارشنبه مگه ....
....
نویسنده : اسمال
عکس از صفحه :عکاسان هرمزگان
عکاس : رهبر امامدادی