گپ و گویش بندرعباسی
زبُن بندری اَدست اَرفتن ....حالا سینگو دِگه خرچنگ اَبودنگپ و گویش بندرعباسی
زبُن بندری اَدست اَرفتن ....حالا سینگو دِگه خرچنگ اَبودنغایَه ی هیشـِن
اگه تـُدی زنون چادر نو و رنگ روشن نَ سَر خُ شُکه و چوکون همه نعلین نُو نَ پا و جومه ی نُو نَگَر
اگه تُدی خُندُغ نَ شهرن دَس پا خُ جَم بُکُنی که غایه ی هیشن
| عکاس : عبدالمطلب ازلی پور
پـَـکـارَه
خرما اَردَه
وختی بارون اتات اولین کاری که بایه بکنی این که بری خرما بیاری ارده هم بیاری و بنیهی وا دل خاش بُخاری . اگه تا حالا تُنَخَردن امتحان بکنی .
عکس از احسان حسین پور
بارون هم پیر بودن
فیس بوکم که باز اکم ، ی راست رفتم سوراغ گپ وگویش بندری ، که ببنیم ازولایت چه خبر ایشه واز گاریز و وشوورت ویا از کندوره ولباسون هرمزگانی ، ای دفه ،شواد از کجا بی ما، شوات مرفی بکنت . ک اوم دی ، از بارش وبارون عکس ای ، نهادن ،ونوشته
اما
گفته خالو مجید آخرش خیلی جونه ، که بارون هم مثل ما پیر بودن ومثل کدیم نا
بارت ، ویخو پشنگی اکنت ، زود جیم ابوت . وحتی ، ی استکان چوئی که دعوتش
اکنم ،هم ناخارت واریت .
م هم موا بگم که خیلی از دست ای بارون دل خورم
، نه به خاطر ایک زود جیم ابوت وپشنگی اکنت ، اریت ، بلکه به خاطر ایکه ای
جا بیست وچارساعته گریخ اکردن ، وروز وشو ما مونین ، آخه ای هم بوعدالت .
بی خدا هم هرچه اگم ، حرف بنده خوش هم گوش ناکنت . کی از مابهترون حرفای ما
گوش شو کردن ، که ای دفه دومش بشت.
ش گم ،ای خدا ، توعاقل ودانائی ،
توکه از همه چیز خبرت اته ، تو اشرف همه چیزی ، وبه کسی هم ک ، ات نوات
جواب ،ها دی . حالا بدو به خاطر خالو مجید ومای غریب وغربتی ، ی دفه هم ک
بودن ، جای بندر و سوئد، ای دوتا کطبون عوض بکن ، مگه چه ابوت ؟. هم ما
افتووی ای بینم ، وهم اونا ی گل ودرختی وبارون وبرفی ، وهم ایکه ما هف وهشت
ماهی آفتو موهه ، وهم اوشون ،هف وهشت ماهی از پول برک وکولر راحت ابن . هم
خالو مجید به آرزوش ارسه وهم ما ، ی کمی جون ونفس اگریم .
(چوک سیم بالا )
عکاس : عبدالمطلب ازلی پور (کاپیتان گروه )
کاتغ میگ
سلام به هم استانیون عزیز موا بعضی وختون دستور اشپزی هم موبشت چطورن؟دستور یه کاتع میگ سنتی البته هنو خیلی کدیمیون بندر درست اکنن مواد اولیه میگ:نیم کیلو،، سیب زمینی یه دونه متوسط،، لوبیا چش بلبلی یه استکان. سبزی مایی یه پیمونه پیاز یه تا متوسط ،سیرگ نصفه بن، زردچووه ، فلفل ، نمک ،باب میل خوتون، یه تا گرجه هم شوا،یه خو رب ،
سیرگ و پیاز و سبزی مایی وا هم اکوتیم تو جوغن یا تو خرد کن بریزی بله تو جو
غن خاشترن، لوبیا چش بلبلی انوسی تا نیم پز بشت.، سیب زمینی نگینی خرد اکنی ،حالا سیر پیاز سبزی ا رزی تو منجل سرخ اکنی نیمه سرخ که بو زردچووه فلفل ازنی یه دور ادی بعد میگ ارزی یه کم تفت ادا سیب زمینی ولوبیا بریز یه تفت ادی گرجه و رب ازنی در منجل ببند تا گرجه ون نرم بشت دگه وا کیف خودتن یا هو تمر بزن یا هو تنها بریز بعد ابلیمو اضافه کن ...نکته: اگه تاوا هووه کاتغ غلیظ بشت موکع تفت سبزی یه کاشغ ارد تو سبزیونغ تفت هاده ای کاتغ بایه تند وتیز بشت
دره منجل ببندی تا جا بکیت وا برنجه سوکه و سبزی خوردن کاری اکنت که هیچوه ایادتون نریت نوش جون همه تون
.
مطلب : افسانه بحرینی
عکاس : کاوُوس جوّی
(بازار مائی فروشُ ون پاشهر )
انواع رطب
1خشال (Kheshal): خرمایی است زرد رنگ که وقتی هنوز رطب است رنگ زلالی و روشنی دارد و در نوع خودش زیباست .
۲ خاله زاری (Khalezari): خاله زاری هم زرد رنگ است و مزه ی خنکی دارد و
نسبت به بقیه ی خرما ها شیرینی کمتری دارد . از این رو خاله زاری بیشتر مورد استفاده قرار می گیرد .
۳ ملنگونی (Malengoni): این خرما قرمز رنگ میباشد و سرش نسبت به ته خرما
باریکتر است و نسبت به خرماهای دیگر ظریفتر و شکننده تر است به این شکل که
اگر به خرمای نارس او چیزی برخورد کند دیگر رطبش به بار نمی نشیند و خراب
می شود .
۴ سردنگ(Sordang): همان سرخ دنگ یا سرخ دانه است . این
خرما برعکس شکل ظاهریش که زمخت و بزرگ است رطبی نازک دارد که برداشتش به
صورت دانه چین صورت می گیرد.
۵ آل‌مهتری (َAl mehtari): رطب زرد رنگ و شکل تقریبا درازی دارد و جزوء اولین خرماهایی هست که ثمر می دهد .
.
احسان رمضانی
شرق هرمزگان بدون برکه ...
شرق هرمزگان برکه نین و زنون ُو دُخت ون بالاشهری مجبورن مسافت دوری برن و اَ کُولغُ ون هُو وا جهله بیارن ، کُولغ هم اکثرآ نزیک دیریا ن ، داخه ای عکس مشخصن که کُولغ پشت ای ریغَکی ن و خَرگ و مُغیر هم داخه عکس پیدان ، زنون هم کُلمُت نَ سر وا جهله بی هُو واردن نرهتن ....ای عکس از شهرستان سیریک یا جاسک بایَ بشت...
عکس : مرحوم کوروش گرمساری
بیاه و گاریز برشته
واژه بندری 4
1-گا دیریائی (gadiryaei):اسب آبی. تقریبا چهل سال پیش این موجودات به کنار سواحل بکر بندرعباس می‌آمدند و آنجا استراحت می کردند .قدیمی‌ها خوب بیاد دارند.
۲ کربه( Karba ): آفتابه ای که از گل ساخته میشد و مورد استفاده ی مردم بود.
۳ووغار ( Wughar):جزر. پایین رفتن آب دریا
۴ سمبر( Samber): معلق و پا در هوا. بی ثبات . (بیشتر این اصطلاح را ماهیگیران در مواقعی به کار میبرند که قایق را بدون لنگر انداختن روی دریا شناور می سازند . )
۵ تک( Tak):حصیری که با برگهای درخت خرما بافته می شود.
۶ لوار( Laowar): به بادی گفته میشود که بسیار خشک و داغ است و معمولا از شمال به جنوب می وزد .
۷ کفورک( Kaafuork):شوره ای که به لباس و پوست می نشیند .
۸ رونگ( Rong): موجهای بزرگی که که زیر سطح آب هستند و هنوز نوک قله اش سفید نشده و کف نکرده است.
۹ جِنگِر ( jenger): عروس دریایی. این موجود به هنگام خطر از خود شیره ای تولید می کند که پوست را به مدت زیادی به خارش می اندازد و برای کسانی که پوست حساسی دارند عواقب بیشتری نیز دارد . (جنگر و خنجر هم گفته میشود )یک نوع چسب گیاهی هم به همین نام است.
۱۰خارشنگ( Kharsheng): آبشش ماهی . بیشتر ساحل نشینان از روی خارشنگ ماهی تشخیص می دهند که ماهی تازه است یا نه
11-کرابو(Karaboo): دولفین ..
احسان رمضانی
عکس : محمد شریف عابدینی
