گپ و گویش بندرعباسی

زبُن بندری اَدست اَرفتن ....حالا سینگو دِگه خرچنگ اَبودن

گپ و گویش بندرعباسی

زبُن بندری اَدست اَرفتن ....حالا سینگو دِگه خرچنگ اَبودن

جزیره قشم در عهد ساسانی و ورود اسلام


جزیره قشم در عهد ساسانی و ورود اسلام ....

پادشاهان ساسانی به جزیره قشم توجه داشته اند و برای عمرانی و آبادی آن دستوراتی صادر میکردند و از جمله این اقدامات میتوان به سد دم و سد تل بالا اشاره کرد.

فتح جزیره قشم :
قول اول: در زمان خلافت حضرت عمر که همزمان با سلطنت یزدگرد آخرین پادشاه ساسانی بود ، جزایر و بنادر ایران توسط سپاهیان اسلام و به فرماندهی عثمان ثقفی فتح شد.
(بندرعباس و خلیج فارس*محمد علی سدید السلطنه کباب ص98 _آثار باستانی ساحل دریای عمان،خلیج فارس )

قول دوم: احمد انجم روز ، ساکن بندر لنگه معتقد است که فتح قشم در زمان خلافت حضرت عثمان سومین خلیفه صورت گرفته است .

قول سوم : شیخ محمد شریف صالحی رحمه الله علیه – که خود از فضلای و بزرگترین علمای جزیره هستند – معتقد بودند که فتح جزیره قشم در زمان حضرت رسول صلی الله علیه و سلم در خلال سال هشتم و نهم پس از هجرت بوده و توسط عمروبن العاص صورت گرفته است ؛ و با شواهد و نوشته هایی که در مسجد کوشه قشم وجود دارد بر این امر دلالت میکند که مسجد مذبور همانا مسجد عمروبن العاص بوده که در زمان پیامبر اکرم (ص) فرماندار عمان بوده است.

عکس سد پیـپشت مربوط به عهد ساسانی

حریره یا معبدالعشاق (اثری تاریخی در شهر گروک)


حریره (معبدالعشاق)

یکی از قدیمی ترین آثار تاریخی شهرستان سیریکن که روی تپه ای به اسم زُنبُر اول شهر گروک واقع بودن ...
چندین قرنن که استوار وستادن و الان هم بعد از گذشت ای همه سال ایشوه مثل پیری خسته دل سر به سجده روی زمین بنسته .....
ای آرامگاه که شکل گنبدی ایشته محل دفن میر محمد سالار تاج الدین و دخت خرد سالش به اسم بی بی سعده هن.
تناسب ضلعون و قرینه اونی که از نقوش اون دیده ابو حکایت از ظرافت و صداقت معمار اون ایشه ...
دقیق ترین تاریخ شفاهی که از ای آرامگاه وجود ایشه قدمت ای بنا بیش از 460 سال ذکر اکنت ... بشته یا کمته بودنش دگه الله اعلم

برگرفته از وبلاگ گروگ تحریر

لُو تیُو سُورُ


          http://s2.picofile.com/file/7574448167/320606_392767060798163_1168011701_n.jpg


لُو تیُو سُورُ یکی از زیباترین جای بَندِرن که اکثر فیلمبرداریو صدا و سیمای مرکز خلیج فارس اوجا انجوم ابوت پیشنهاد اکونوم اگه نرفتیتون بری




عکس : یوسف شاکری

اورنی//Orni


http://s3.picofile.com/file/7572724515/558990_455920037806091_1889366129_n.jpg



اورنی را با پارچه حریر و یا شیفون تهیه می کنند.این روسری دارای تزیینات بسیار متنوع به صورت گل های ریز و درشت بته جقه ای،گل بادامی،و غیره که در جلو صورت و سطح داخلی اورنی با پولک و گلابتون و یا با نخ های طلایی و نقره ای و با چرخ گلدوزی می کنندواین روسری بعلت استفاده راحت تر و ساده تر نسبت به جلیبل های دیگر در رنگ های شاد و زنده سبز،قرمز،نارنجی و زرشکی و آبی دوخته می شود که اصولا با لباس هماهنگ است.اورنی را دور سر و صورت می پیچند و یک قسمت آن را روی سینه آزاد رها می کنند که در اصطلاح محلی به آن کول"kul" گفته می شود
منبع:کتاب بادله پوشان-تن پوش زنان و مردان استان هرمزگان
عکاس : عبدالحسین رضوانی

اسکله قــــدیم بندرعباس



   http://s2.picofile.com/file/7569128923/602329_301728683266972_1168173117_n.jpg


اسکله قــــدیم بندرعباس سال 1324 شمسی و جهازهای بادبانی پهلو گرفته کنار آن ( آنروزها از موتور لنجهای امروز خبری نبود). با استفاده از همین اسکله و جهازها طی سالیان دراز فعالان ساده بازار به کار صدور کالاهای داخل از قبیل حبوبات ، چرم و پوست ،
پسته و فرش و خرما و خارک و ورود کالای مورد نیاز استانهای مجاور از قبیل قند و شکر برنج ، روغن ، ادویه جات ، پارچه ، چوب و چندل با شیخ نشین های حاشیه جنوبی خلیج
فارس و بنادر بمبیی و کراچی ، عمان و عدن و سرزمین های آفریقایی از قبیل زنگبار و کنیا ارتباط تجاری داشتند و این فعالان تجارت رفته رفته به بازرگانان فعال و خوش نام بندر مبدل گشتند که اینک فرزندان و نوادگان آنها بومیان اصیل بندرعباس را تشکیل میدهند که نگارنده در اینجا از ذکر اسامی آنان معذور است
.
عکس و مطلب : محمود مستوری
گروه بندرعباس

برکه کشمی


         http://s1.picofile.com/file/7564687418/31545_178721392268042_890470390_n.jpg



یکی از پوششونه بسیار زیبا و قابل توجه دخت و زن هرمزگان که واقعا از نظر جهانی سمبلیکن، برکه ایین که زن هرمزگان در محیط خارج از خونه به رو خو ابندت.
برکه (Borka) علاوه بر جونی و زیبایی منحصرش یه جورایی نمادی از حجاب و نجابت زن هرمزگانن.
البته در رابطه با منشاء پیدایش « برکه» روایات مختلفی هستن که مهمترینش مربوط به دوره تسلط پرتقالیون در مناطق خوما به جهت عدم سازگاری پوست شون در برابر افتو شدید جنوب ، مجبور به استفاده از « برکه» ابن.یه روایت خیلی ضعیف دیگه ایی هم هستن که اگن چون در زمونون خیلی دوووور زن کدخدا تو صورتش یه عیبی بودن که بخاطر زفت کردنش مجبور به استفاده از پوششی مثه « برکه » بودن.در نتیجه بخاطر محبوبیتش بکیه زنون هم از ایی نوع پوشش خوش شون هوندن.
در ایی میون « برکه » کشمی هم مثل پوشش، گویش و فرهنگ هرمزگانی تحت تاثیره شرایط آب و هوایی، جغرافیا و اقلیمی وجب به وجب خاک هرمزگان تغییر
اکنت.در میون تمام مدلون « برکه » هرمزگانی ، « برکه » کشمی بخاطر حالت زینتی ، جونی و عدم پوشش کامل صورت جایگاه خاص خودش ایشستن.
در مجموع « برکه » کشمی شامل یک نوار نسبتا باریک بالایی که دقیقا رو برمون قراراگنت و یک نوار که رو بینین ( دماغ) و یک نوار نسبتا پهن که برا پوشیدنه لوون.
پارچه برکه« شیل برکه» ن که برنگ طلایی با سایه جون فوفلی رنگن. دو طرف « برکه» دو تا بندن که به پشت سر گره مخصوصی اخاره ( ایی گره از گره پا لنچی هم سخت ترن).گاهی وقتون رو بند « برکه» از طلای مخصوص به اسم « حلقه برکه» استفاده اکنن که مدلون خیلی مختلف و جونی ایشستن و زیبایی خاصی به «برکه » ادیت.همی « برکه » کشمی هم از خوده کشم به طرف درگهان، رمکون ، لافت و تا باسعیدو کم کم تغییر محسوسی در شکل و شمایل اکنت ولی در کا چهار جوب یکسانی شوهستن.
هیچ وخت نابو زیبایی و جوونی یک زن هرمزگانی و کشمی با « برکه» طلاییش نادیده بگری ولی متاسفانه امروزون دختون ترجیح ادن جای «برکه» نقاب عربی ( پارچه مشکی رنگ) استفاده بکنن...ولی این کجا و آن کجا!!!!!
.
عکس و مطلب : دُخت کشم (بی بی بشری )

شلوال بندرین


http://s3.picofile.com/file/7563486127/484420_498584220176170_39379144_n.jpg



هر شهر و منطقه ای به خودش آداب و رسوم و صنایع دستی خاصی شه که مختص به خود اون منطقن و هیچ جای دگه پیدا نابوت . هموطو که همه خومو ادونیم توی استان زیب

ای هرمزگان هم هنرهای زیادی وجود شه که باعث افتخار و سربلندی ما هرمزگانیون در کشور و حتی در دنیان که یکی از ایی هنرو شلوار یا به قول خومون « شلوال بندرین » .

هنری که واقعان زیبان و چشم هر بیننده ای به خودش خیره اکنت که حاصل هوش و ذکاوت بانوان هرموزی ماشالله به ایی همه ذوق و هنر دخت هرموزی در خلق چنین هنر زیبایی . شما اگه یه لحظه با دقت به ایی اثر زیبای هنری نگاه بکنی ، افهمی که چه ظرافتی در ساخت اون به کار رفتی . شلوال بندری یکی از ساخته های دست بانوی هنرمند هرموزی که البته با توجه به منطقه خودش فرق اکنت که ما بیشته به منطقه ی خومو ن یعنی جزیره اون اطراف اپردازیم . برای آماده بودن شلوال بندری وقت و زمان بسیار زیادی صرف ابوت تا شوال آماده بووت که کمترین زمانش شاید بیست روز تا یک ماه طول بکشت زیاد لفتی هادی تقریبن دوماه تا یه شوال آماده ابووت . از انتخاب پارچه بگه تا طرح و نقشه روی پارچه تا کارهای دگرش . طرح ها و نقشه های واقعن زیبایی به کار ارت که اکثر ایی نقشه ها زاییده ی ذهن پویای بانوی هرموزین. معمولا اشکال بیشته گل و طبیعتن که نشان از سرزندگی مردم جنوبن .

بعد از کشیدن نقشه روی پارچه بسیار جون و گرانقیمت و اعلا نوبت به زدن شلوال ارست . اول پارچه شوال به دور وسیله ای به نام « کم »* اپیچن و با سوزن مخصوصش شروع اکنن به زدن نقشه روی شلوال یا در بعضی شلوالو از چرخ های خیاطی و گلدوزی استفاده اکنن . در ساخت شلوال از نخ های رنگی گلدوزی ، پولک ، خوس ، شک ، زری و وسایل دگه استفاده ابوت . از قیمت شلوار بندری که چیزی نابو بگی (مثل قیمت زعفران که نابو یه مثقالی بگیری) و قیمت نُشتن رو آثار دستی اینچنین خیلی سختن ولی به دلیل تقاضای بسیار زیاد مردم چیزی حدود ۷۰ تا ۱۸۰ هزار تومن تخمین ازنن که بستگی به مدلش شه که متاسفانه ما از مدلوی مختلفش زیاد دلیل استقبال و تقاضای زیاد شلوال بندری تو استان خومو ن اینکه یکی از رسمات عروسی و وسایل عروس که توسط خانواده دوماد آماده ابوت اینکه بایه چیزی حدود پونزده تا بیستاشلوال بندری به عروس خانوادشو آماده بکنن .
ایی هم خلاصه ای از شلوال بندری که اگه اطلاعات ما کامل نهسته که به بزرگی خودتون ببخشی

و هرچه از ایی هنر جون بگی بازم کم موگوتن

---------
منبع : http://masoome77.blogfa.com/post/122

پیراهن کمر چین/kamarcin/

            http://s1.picofile.com/file/7554783224/546934_447934871937941_1729970082_n.jpg



پیراهن کمر چین یکی از زیباترین پیراهن های قدیمی زنان هرمزگان است که نسبت به دیگر لباس های استان از قدمت بیشتری برخوردار است این تن پوش در گذشته در بندرعباس،شهرهای اطراف آن منجمله میناب و رودان طرفداران خاصی داشته است .
این تن پوش به همراه پیراهن بلوچی ولی با تزئینات ساده تر درمنطقه شرقی و شهرهای اطراف آن عمومیت بیشتری نسبت به شهرهای شمالی وغربی منجمله بستک و حاجی آباد دارد و در نوع آداب و رسوم پوششی در منطقه سیریک و میناب و بعضی نقاط رودان که در گذشته جزیی از میناب می بود از پوشش شهرستان جاسک تاثیر گرفته است ما پیراهن های بلوچی را با دوخت های و تزئینات ساده تر در این مناطق مشاهده می کنیم به نحوی که در سیریک هم اکنون پیراهن های بلوچی را با همان برش و دوخت ولی تزیینات متفاوت که اغلب با چرخ گلدوزی می شود می بینیم سپس به رودان و توابع که می رسیم این تزیینات باز کمتر شده پیراهن کمرچین با شلوارهای دمپا گشا و بندرت کندوره در سبک و سیاقی متفاوت گاه با یقه و نوار دوزی دستی و گاه با زری های بافته شده وارداتی دیده می شود.پیراهن کمر
چین در این نواحی پیراهن دور چین (dorcin)نیز خوانده می شود.
این پیراهن گاه با بالاتنه ساده و یقه گرد دوخته و گاه با برشی دالبری شکل در زیر سینه و یقه هفت که زیر سینه تا خط کارور را چین های منظمی می دهند.آستین های این پیراهن دو تکه بوده که شامل تکه آستین و سر آستین ها می باشد.سر آستین های این پیراهن را اندازه مچ دست می دوزند و با چین های ریزی سر آستین ها را به آستین وصل می کنند.دامن پیراهن از دوتکه تشکیل می گردد که هر تکه دو برابر تکه قبلی انتخاب و با چین های منظمی به هم وصل می شود که دامن حالتی چین دار و پف به خود می گیرد سپس چین بالای کمر پیراهن را به بالاتنه وصل می کنند و قد آن را تا بالای زانو می دوختند.
درزهای زیر سینه و روی کارور و همچنین خط کمر دور یقه و درزهای بالا وپایین دامن را با نوارهای زیبا تزیین می کنند.برای این پیراهن دو جیب روی دامن در نظر گرفته که جیب ها حالتی کیسه مانند داشته و دوخت آن بر اساس سلیقه افرد متفاوت می باشد.پیراهن کمر چین با یقه دلبری،سینه پوپی،سینه کفتری و یقه ذوزنقه ای با پارچه های اطلس و گرانبها برای مجالس عروسی و پارچه های وال و چیت و نخی بسته به مراسم مورد استفاده دوخته می شود.زنان برای استفاده روزمره و جهت کار های خانه یقه آن را ساده و چین دور دامن آن را حذف و فقط بر روی کمر چین می دهند و آن را ساده تر می دوزند.این پیراهن به همراه شلوار گشاد و خاصی پوشیده می شود که گشادی آن از کمر تا دمپا به یک اندازه می باشدولبه گشادی پایین هر لنگه شلوار بین 40 تا 50 سانتی متر می رسد و کمر شلوار را لیفه ای دوخته و کش می کشند.این شلوار نمایی مانند دامن به خود می گیرد علاوه بر دمپا دو درز پهلوی شلوار را نیز با نوار های تزئینی ،زری و یا با چرخ گلدوزی می کردند که نوع تزئینات آن بسته به شهرستان های توابع متفاوت می باشد در میناب و رودان بیشتر گلابتون دوزری و گلدوزی با چرخ و در بندرعباس و نواحی اطراف آن با زری تزئین می شود.شلوار تزئین شده بیشتر در مجالس و عروسی ها و مورد استفاده افراد متمول بود و گاه بانوان از پارچه های چیت و وال گلدار که هم خنک تر و ارزان تر است برای خانه و کار استفاده می کنند.
منبع:کتاب بادله پوشان-تن پوش زنان ومردان استان هرمزگان

عکاس : عبدالحسین رضوانی

.
با تشکر از سرکار خانم فاطمه باستانی

عروسی در سیریک