قلعه شیخ سلطان

کاخ شیخ سلطان مرزوقى ــ مغویه ــ بندر لنگه که به قلعه شیخ سلطان مشهور بودن. قلعه مغویه از توابع بخش مرکزی شهرستون بندر لنگه و از نقاط دیدنی استان هرمزگان در جنوب ایران هستن.

ای بنای تاریخی در بندر مغویه واکع بودن، و متعلق به شیخ سلطان المرزوقی یکی از حکمرانوی منطکه و رئیس «قبیله المرازیق» و حاکم مغویه هستن و به «حصن شیخ سلطان المرزوقی» مشهورن. ساختمون قلعه دارای دو حیاط اندرونی و بیرونین که کدمت حیاط اندرونی از بیرونی بیشتر بودن . ای بنا در دو طبقه و در کسمت‌هویی حتی در سه طبقه ساخته بودن و دارای تعداد زیادی اتاق به همراه جونشوری سنتی، یتا برج نگهبانی و دو بادگیر هستن .
این کاخ زیبا از یادگارون حکمرانون (مرزوقی) از قبیله العجمان که در منطقه مغویه و بندر لنگه از توابع استان هرمزگان حاکم بودن باکی موندن

مطلب از : مهدی باصره

چاه هون هووی نابن

چاه هون هووی نابن : از کتاب از بندرجرون تا بندر عباس
یکی اَ منابع مهم هوو خاردنی مردم بندر . چاهون نابن بودن ای چاه هو تو راه رودخونه و تو فاصلون جدا شاکنده و مردم وا {دلو} هو از چاه در شاوارده و دگه تو بلاسی یا جهله رو دوش یا وا خر بی خونه شابرده. یه تعدادی زن و مرد هم اَ همی راه فروختن هوو زندگی خُ شاگذروند .ایشو تغریبن یجا شاووستا و مشتریون هو پهلو ایشون شارفته و بعد از پسند هوو و مشخص کردن کیمت وا همو هو فروش هوو خُ در خونه شاوارده چند نفر ی دگه وا {کندر } هو رو دوش شانهاده و تو شهر چار شازده و هو شافروخت . چون نابن تا بندر کدیم حدود سه کیلومتر فاصله ایشسته و همش راه شنی هسته مردم زمونی بی چاهون چاه نابن رو شاکه که هو داخل بُرکه هن تموم شبو . بعضی چاه هون نابن مال شخصی هسترن و صاحبش در چاه خُ وا در تختیی کفل شاکه .دیوال ون ای چاه هون از سنگ و ساروج شاساخت تا نریزد . تا سال 1330 که لوله کشی تو شهر بندر شروع بو کم کم چاه ون نابن که سالیون دراز مردم مث پرپروک دور شون شاگردی وا تموم خاطرون شیرین تو دل خاک دفن بو .
((محمد مذنبی))

            

گنبدسرخ

بنای تاریخی گنبدسرخ (روستای گنبدسرخ) ازتوابع دهستان شمیل وبالاتر از پاکلاتون و چاه پس

بنای خیلی کدیمی که گویا درعهد پرتغالیها ساخته بودی و الان در حال نابودین..
هرکسی اطلاعاتی شستی بگت...... 
.... پاپایا بندر

میدون یادبود

اد بندر و مردم خاش بندر وا خیر بشت
عکس از روح الله بلوچی

   

مشکل گاز داخه بندر

استان خومو یکی از استانون نفت خیز و پر از ذخائیر گاز تو کشور ان
جزایر نفتی لاوان ، سیری هنگام و... میدان و ی نفتی و گازی حوزه استان تو دیریای خلیج فارس و پالایشگاه بندرو گاز سرخون ، خوش گواه این که استان هرمزگان جزو سه استان اول از نظر ذخایر نفت و گاز تو کشور حساب ابوت ....
حالا چیزوی دگه اش بمونت که اگه حساب بکنیم سر از فلک در اتارت
ولی ایشو همه موهه اما مردوم هرمزگان از نعمت گاز محروم ان . سر تا سر استان هیچ جا لوله کشی گاز نبودن ، شاید خیلی و بگن ایجا خو زمستون و تابستون اش وا هم فرق اینین، گاز شوات چه بکنت !
اگه یه خورده درست نگاه بکنیم ابینیم که تو ای استان شهرویی هم هستن که تو مناطق کوهستونی قرار شوهه . شهرستون حاجی آباد در شمال استان ، شهرستون بستک در شمال غربی و همچنین بخش بشاگرد در شمال شرقی استان ، تو مناطق کوهستانی ان که واقعا زمستونوی سردی شوهه ....
ایا ای مناطق حق شونین که گاز شوبشت ؟
تو تمام نقاط استان از شهروی گپ مثل بندر ، مینو ، لنگه ، و .... بــِــگه همیطو بــِـــره تا دهات و بالا شهرویی کوچک تو دور ترین نقطه استان ، مردم همه به خوراک درست کردن از کپسول گاز استفاده اکنن .
حالا شما فکر بکن تو بندر و شهروی گپ ای همه آپارتمان هه ملت باید کپسول رو دوش خو بنوسن و ببرن بالا .....
الا خو کصه وا همی جا تموم نابو ... گرفتاری ان وقتی ای کپسول تموم ابوووت ..... غایه خوراک ظهر ان و منجل مُم ما رو بر .... یه هو فِشت تموم ابووت ....
الا سر ظهر دو بزن ا خیابون وا او خیابون دنبال ماشین کپسولی ... پـــــِشتِرو خو ماشین کپسولی شهوند تو محله و بــــــوق شزه ....الا خو نتات ....
بعد ا ایکه یک باک بنزین مصرف بووو یه تا خاور کپسولی ابینی که گوشه خیابون ان ... کپسول رو دوش خو انوسی اپری پهلو ماشین ، تیک کا ای کپسول اینین ....
کپسول هم خو یه نوع نن یه تا زرد ان یه تا سُرخ ان یه تا سیاه کم رنگ ان ....
دگه بکن کپسول بار ماشین و بّسَر تو خیابون تا سَر سَرَک نه سر اِت بکیت .... وا یه بدبختی کپسول اَگِری و اتای الا دگه بودن پسین ... خوراک ظهر هم دگه خبری نین ... امرو باید کوطی مایی بخاری و ......
الا شما بگی حق ما نابو که لوله کشی گاز موبشت ؟
خوما که رو ای همه نفت و گاز شو نخافتیم ، ولی باید کپسول ودوش آواره خیابون و بشیم . 
.
محمد امین

اغلی

زمون کَدیم در لَهرون بَ رو همه واز بودن و اصلآ روزون کسی در لهری ای نبستن ، اگه دکت تو کردن بی اغلی هم شُو بَن شون اُگفته یعنی فکط شُو ون در شو بستی که سَغ یا جُنوری نیاتن وسایل خُونه نَجس نکنت ، حتی درون کدیمی دوتا دَر کوب شو بودن یعنی وختی کسی دری زدن صاحب خونه اَ رو گفاره یا داخه سراح ای دونستن که ای که در اَزدن مردن یا زن .. عجب رسم ون خاشی بودن کدیم

هُرمیرزاد

در زمون فرمانروایی داریوش بزرگ (بین ۵۸۶ و ۵۲۲ پیش از میلاد) فرمانده سلیاکوس به فرمان داریوش بزرگ از بندرعباس با کشتی به اکتشاف اقیانوس هند و دریای سرخ ایپرداخت.
در زمونی که اسکندر، شاهنشاهی ایران فتح ایکه، بندرعباس با نام هُرمیرزاد (Hormirzad) شناخته شبوده. البته این شهر در محل فعلی نهسته و شهر کوچکی در مسیر بندرعباس میناب قرار ایشسته و مرکزیت اصلی بیشتر با جزیره هرمز بودن.
هر دو نوم‌هوی سورو و گمبرون هر دو واژه ایرانی شسته و در اصل به شکل‌های «سارو» (منسوب ساری یعنی گونه‌ای پارچه که در سمت هندوستان تولید شبوده) و خامه ور رون (محل دارای پارچه و تور و ریسمون) بودن و ای نوم شتونست به موجود کجکی راه رونده یعنی سینگو اطلاق بشه که پرتقالیهو اون رو در زبون خوشو به همین معنی یا به معنی گمرک شوگفته. نوم خامه ور ون در نام بندر خمیر استان هرمزگان واقع در شمال جزیره قشم زنده موندن. بنابراین نوم پرتغالی کامبارائو/کاماراو به کلمه فارسی خم برو و خمی رو شتونست سبب پدید هوندن نوم کهن محلی نام این شهر یعنی خمبرو در معنی جایگاه خرچنگ‌ها شده بشه. گرچه معلوم نی که پرتقالیها نام گمبرون (خام ور ون) رو رسماً در زبان خوشو به معنی جایگاه خرچنگ یا شهر گمرکی شوگفته بشه 
مطلب از : مهدی مهدی باصره

بافت جمعیتی استان

بافت جمعیتی استان تنوع فراوونی ایشستن. از شرق با فرهنگ و سنتوی بلوچ هو شروع بودی و پوشش مردم بخصوص زنون بسیار شبیه بلوچ هو هستن و در مرکز و غرب استان بیشتر از فرهنگ بومی خوشو و لباس اوشو بیشتر فرنگی بودن. و زنون پوشش مشهور بندری، لباسی با پارچه‌هوی رنگی شاد قرمز سبز زرد و آبی و اکثراً زری بافی بوده. روایت‌هوی فرهنگ مردم هرمزگان حکایت از رشد، تکامل، اختلاط و تنوع بسیار ایشستن.
آیین‌هو، افسانه‌هو و اعتقاداتی که از قلهٔ کوه‌هو تا حضور دیریا و صیادون در بر ایگفتن،
پی ای چهار راه فرهنگی از همهٔ أقوامو، ملت‌هو و أدیان هوندن و رفتن،که اتونیم چیزوی بسیار که بجا موندن پیدا بکنیم. په باید با ضرب دهل‌هو و نکش لباس همراه بشیم و به تماشای زار و عضوا بینینگیم تا تاریخ دیرینهٔ فرهنگ وتمدن هرمزگان که حکایت مردم کدیم ای دیار و هم نشینی آشو با مهاجران از دور هونده رو دریافت بکنیم. 
نویسنده : مهدی باصره

زَلی

زَلی ، معروف بی زَلی کور ، ای و زیبا و نصرَه اولین گروه موسقی زنون داخه بندر تشکیل شو دا ، وتا کبل انقلاب داخه هیش ون برنومه اجرا شو اکرده ، اول کار فکط بی مجلس زنون شو ارفته ولی کم کم همه مجالس شو اخونده ، دوستک جفتی ، و لیوا زن معروف هم وا ایشون همکاری بودن ، زیبا بعد از ایکه از شوی طلاق اگنت و از دبی بی بندر بر اگردد بی ایشون جمع اکنت و گروه معروف خو تشکیل ادیت ، زیبا هم شَ خونده و هم فلوت شَ زه ، نصرَ هم کسر شَ زه و زلی پیپَه ولی مهارت عجیبی شو بودن و اجراوشون هم خیلی قوی بودن ،  ، زلی اخرین بازمونده گروه ، رمضان سه سال کبل بعد از دوستک و شیرین و نصره چهم خو اَرو دنیا ایبست . روحی شاد