زنده یاد علی خان

از چپ به راست ، کوهزاد ، همسر علی خان ، کامران ، خان ، کیجا (تنها دخت خان )

 

مریم بهنام

مریم بهنام سال 1921 داخه یتا خانواده مذهبی و اشرافی تو بندرلنگه متولد بودی ، خانواده ون سنتی و مذهبی که ثروتمند بودن شرایط خاصی بی زندگی شو بودی . ای سختی بی دُخت ون وا محدودیت ون زیاد بودی ، بصورتی که شاید دُخت ون سالی یَ بار هم شو نتوستی صحرا برن ، و هر غایه هم صحر شون اَره با محافظ و تشریفات خاص بودن ، باکی وختن حتی دختون اجازه داخه حیاط لهر رَهتن شُ نبودی ، کنجکاوی و سرکشی مریم بهنام باعث ابو همه فکر کنن بیمارن و بی او پی دکتر ابرن و دکتر هیچ بیماری تشخیص نادیت جز ایکه مریم چند دهه کبل زمانی وا دنیا هُندی !
تغییر مکان زندگی مریم و کوچ ایشون بی کراچی زمینه بختری بی تعلیم و اموزش مریم ایجاد اکنت ولی فوت مُم مریم حادثه دردناکی داخه زندگی ای بانوی هرمزگانی ن
شروع فعالیت فرهنگی مریم داخه تهران وا نوشتن کتاب زلزله ن که وا انگریزی ای نوشتی و نسرین فاروقی مترجم ای کتاب ن
فعالیت ون مریم بهنام داخه تهران :
همکاری در اجرای طرح‌های تحصیلی و بهداشتی اصل چهار
سرپرست برنامه علوم خانواده
بندرعباس :
تاسیس اولین دبیرستان دخترانه با نفوذ و کمک آقای پزشکی
مسئول گروه زبان انگلیسی
(اواسط دهه ی ۵۰ میلادی)
مسئول فعالیت‌های اجتماعی و خیریه
راه‌اندازی اولین سینمای بندرعباس
تاسیس موزه مردم شناسی
تاسیس مرکز هنرهای دستی
انتصاب توسط شاه به عنوان مسئول زیبا سازی محیط در بندرعباس به خاطر تغییرات در بافت شهری بندرعباس
پاکستان:
سرپرست بخش آموزش زبان فارسی در پاکستان (۱۹۶۴)
مسئول مرکز فرهنگی ایران در پاکستان
انتصاب به عنوان مشاور فرهنگی و دریافت گذرنامه‌ی سیاسی
پیشنهاد و همکاری در تاسیس چندین کتابخانه و مرکز پژوهشی در لاهور
دریافت نشان شجاعت از شاه به پاس حضور مفیدش در پاکستان در هنگام جنگ داخلی
تهران:
مسئول بخش سمعی و بصری(احتمالا اداره فرهنگ و هنر)
سیستان و بلوچستان:
مدیر کل اداره فرهنگ و هنر سیستان و بلوچستان
افتتاح مرکز رقص و آواز
تاسیس دانشکده هنرهای زیبا
بندرعباس:
مدیر کل اداره فرهنگ و هنر هرمزگان
تبدیل بُرکه‌ها به مکان‌هایی برای اجرای تیاتر (با حمایت فرح)
احداث کتابخانه در بستک
مریم بهنام الان دبی زندگی نکردن و با سن بالای 86 سال هنو دست اَز فعالیتی ای نکشیدی، با اروزی سلامتی و تندرستی بی بزرگ بانوی فرهنگی هرمزگان
.
ای مطلب سیاورشن داخه پیج مریم بهنام ای نوشتن که مه خلاصه ای از مطلب سیاورشن بی بندری براُمگردوندی
عکس : سیاورشن

.

   

سمیرا نقشبندی

کاشکَه تَفهمی که چکَه دوستت اُمَستن خُوشگلُم 
وا دوری خُو تُو نادونی چه اِیکشیدن اِی دلُم 
کاشکَه تَفهمی عاشقم اتوکا وا مِ تَ نکه 
مثل یَ مُرغ دل تَرَک اول بی مه رد تَ نَکه 
.
.
سمیرا نقشبندی بانوی موسیقی هرمزگان

     

زندگی و خونه علی حبیب زاده

بخشی از زندگی و خونه و محله علی خان حبیب زاده از زبون رفیک علی خان

از وقتی ب خودمو موشناخت همسایه علی خان بودیم تکریبا 50 سال پیش. خونه ما حدود چهل یا پنجاه متر با خونه علی خان فاصله ایشسته، مه با کاکای کوچک علی خان ب اسم مح شریفهمکلاس هسترم، علی خان دو تا کاکا به اسم احمد(استاد تئاتر زنده یاد احمد) و مح شریف و دوتا دادا ای هسته و یک تا کاکای ناتنی به اسم حسن، بپ علی خان نونوایی ایسهته و علی خان همیشه با افتخار شگفته مه پس آدم زحمتکشی م ب اسم عبدل نونوا، یکی از نونوایی کدیمی بندر که نونش خیلی خوشمزهه قیمت نون او موکع دونه ای یک کنی و دوکنی هسته، خونه علی خان بین چهاراه برق و ایران پیما، جلو خونه احمد سایبانی نویسنده بندری و پشت دفتر کبلی نماینده ون بندر تو مجلس شورای اسلامی که روبروی خونه مسلم زاده واقع بوده، خونه ون نزدیک خونه علی خان، خونه حکیمی صاحب داروخونه حکیمی، خونه لیاقت و حاجی مشیر، خونه رحمانی و یگانه، خونه بپ یا عاموی بهرنگ عباس پور هنرمند بندری، خونه عبدو عباس نژاد هنرمند و تئاتریست بندری که تو فیلم ناخدا خورشید ناصر تقوایی هم بازی ایکردن، خونه صفا، اسماعیلی، خونه مذنبی و درویشی و مکتب ملاگنویی که خان اوجا مکتب رفته.
خانواده حبیب زاده سه تا خونه شوهسته، یکی که بالای نونوایی هسته خودشو نشترن، یکی اجاره شوداده ب خانواده سعید رضایی بسکتبالیست معروف بندری که یه مدتی رئیس هیئت بسکتبال بندره، و یک تا باغ هم جلو نونوایی شوهسته که معروفه ب مشتا و پاتوق چوکوی محله بخصوص وقتی مسابقه فوتبال یا مسابقه بوکس محمد علی کلی از رادیو پخش شبوده
علی خان یک تا اتاق مخصوص ایهسته که دری تو کوچه بازشبوده و همو جا استودیوی ارکستر خانه ب اسم گروه کلودنگ که خان و گروهش هموجا تمرین شاکرده و اکثر آهنگون معروف خان همو جا ساخته بودن کبل از سال 1354 که خان و گروهش برن تهران و فعالیت خودشو توی کاباره افق طلایی تهران شروع بکنن...
.
با تشکر از اکبر عزیز از کانادا

دوستک و زیبا

کُجان بابا بِسی تن خیزرونی 
کجان نَصرُک بگیتن بیت جُونی 
کجان دوستک بزنت از نو ز مَهری
بیان زیبا وا چاک ُ و تخته ونی 
بزن که بُرکه لیون چَلیدن 
با اون چوبی که کَندری ندیدن 
بگه اَز جهله و چاه ون نای بَن 
با اون دختی که اون روزی ندیدن

نفر دوم از سمت راست مرحوم دوستک ، بعدی هم زیبا شیرون دوتا از بهترین نوازنده ون دهه 50 روحشون شاد

چهاردهمی

چهاردهمی ….
مراسمی اِن که شو چهاردهم صفر دور هم دگه جمع ابن و انجوم ادن …
ای مراسم که معمولاً زنونه اَن و بیشتر هم زنون حضور شوهه .
ای مراسم نوعی فال اِن .. اما به شکل و فرمی دیگه از فال و اجرا ابوت
خوب مراسم به ای صورت اجرا ابووت . یه ظرف یا یه تشت انوسن و توش هو اکنن و مقداری هم گشته اریزن تو هو که بو خاش هادیت ….
خوب هر کسی که شوات تو ای مراسم شرکت بکنت . یه انگشتر اکردد تو هو و نیت خو هم اکنت . حالا روی ظرف با یه پارچه اپوشونن تا ماه نبیند .
شروع مراسم با خوندن یه شروند شروع ابوت … معمولاً شخصی که شروند اگیت یکی از گپ ترون و آدم کدیم اِن که شروند خوب بلد اِن بگیت … با خوندن اولین شروند یکی از انگشترو در اتارن ، ای کار هم توسط یه بچه کوچک معمولاً انجوم ابوت که بچه اول خانواده ن ….. ، خوب تعبیر و معنی هر شروند ابوت فال او شخص که صاحب انگشتر اِن …. ای روال تا آخر ادامه ایشه ….

شاید ای مراسم در جاهون دگه به صورت دیگه ای برگزار بشد …. .
ای چیزی که مه امگوفت دقیقاً همون مراسمی اِن که ما انجوم ادیم و مه هم که انگشترو در موا...... 

گازی زار

در مورد بیماری زار یا بکول خمو{گازی زار} کم و کسری امنوشتن خودتو ببخشی و اصلاح بکنی ممنون
زار هرچند تو بندر و کلن تو شهرون ساحلی جنوب شناخته شدن ولی ای درد و مریضی بومی منطکه نین و اگن بوسیله ملوانون و جاشوون که از افریقا . هند. و عربستان به سواحل حنوب رسیدن و همیشه هم مردم فخیر بی ای درد گرفتار شابوده و بشته جنبه روانی ایشه تا جسمانی. اگن علامت شون سر درد . کمر درد . ناراحتی اون کلبی واگن تلقین شاید هم نقش ایبشت..بعضیو اگن مث مریضی صرع که مریض مدتی از حالت طبعی در ابوت . وختی کسی به درد زار مبتلا بو بایه دورو ورش خالی بکنن یعنی هیچ سرو صدایی نبشت . جونش اشورن و وا دواوُن محلی خوشبو شکنن اگن که نبا یه هیچ زنی نه محرم ویا نامحرم هم ببینتای معالجه کار هر کسی هم نین و آدمون وارد شوات مرشد یا دکتر مردون شگن بابا زار و مال زنون اگن ماما زار...که ایشو توی ایکار متخصصن.زاریون خودشون بی زار اگن {هوا} یا {باد} بی همین کم اگن اهل هوا. اگه مثلن کسی وا دارو و معالجه خب نبو اگن باد ایشه و بایه ایببرن هوواد ... زار بر هفتاد نوع ذکر بودن {متوری.. نمرود ..بابور بو مریم.. په په.. دینگ مارو}وووو ای زارون وا دردون خوشون ظاهر ابنو روش درمون هریک هم فرغ ایشه .معمولن تو یکی از شوون هفته که شو چارشبه بهته ادونن مراسم خاصی ایشه ،شوون چارشنبه ای مراسم خاص به کارگردانی بابا یا ماما برزگزار ابوت بابا زار که لباس سفید نگر خُ اَکنت و خیزرون تو دستش هستن مراسم رُ بر گزار اکنت سفره ای پهن اکنن { کُندُر. گِشتَه و گرهکو} و عود دود اکنن خوراکی مث حلوا مسقطی . تخم مورگ پُخته و نه پخته و........ اَچنن تو سفره ای وخت مریض یا زاری یه جا اَنینت و چادر رو سرش اَکردن و کرهگو {نوعی مواد مخدر } تو گِشته سوز زیر دماغ ش {بخور اَدن } دود ای دارو کم کم بی زاری اَ حالت طبیعی خارج اَکنت بابا زار وا گفتن کلمات خاصی زاری رو وادار اکنت تا نوعی رخص شروع بکنت و لیوا و چاکه زدن شروع ابوت وختی این حرکت وا اوج رسی بابا زار اریت بالا سری اَزش اَپرست چه اَخاری و زاری چیزی طلب اکنت بعدن اَپرست کیی تو و اَکجا هُندی زاری که اَحالت طبیعی خارج بودن جوابونی اَدیت اگه روشن جواب ندیت بابا وا خیزرون اَزنت وا پشتی و پرسش خُ تکرار اکنت بعد اَ ای سوال و جوابن مثلن اَگیت ای زار {نوبان} و اَسواحل آفریقا هُندن بعد مخمررون از زیر دماغش اَسن و زاری مدتی وا همی حال اَمونت تا کم کم حالش عادی بَشت و اَگن زارش زیر هوندن . تو ای مراسم سنگین زاریون دگه هم تحریک ابن و صداون خاصی از خودشو در اَتارن و بابا زار وا خیزرون بی ایشون کنترل اَکنت . رفتن بی ای مراسم بی همه آزادن .ولی بی زاریون آداب و رسم بخصوصی ایشه که بایه رعایت بکنن

محمد مذنبی

اولی اول بار

تا گازی تو کدیمو بندر هسته { اولی اول بار} بین چند تا چوکو انجام شبو یکی اَ چوکو دس خَ شزه وا زانو و پَل درست شکه و چوکو دست شانهاده رو گَرده اُ و شاپریده ای گازی تو 12 مرحله انجام شگفت و هر دفه ای پُل گَپته شبو تا کسی نتونت اَ رو اُن بپرت و همی طو که شاچکی ای شیر شاخونده اولی اول بار . دومی دو زلف یار . سومی سپاه دین . چارمی چار پای گاه . پنجمی پِنجه شیر . شیشمی نیمه سال . هفتمی هفت آسِمون . هشتمی گَنج روُن . نهمی ماه زنون . دهمی ماه خَرون . یازدهمی نزیک سال . دوازده همی سال ما تَمُون 
.
محمد مذنبی

حسین کور

بندر کدیم ، حسین کور
کدیم یک کور هسته که ای بنده خدا اصلا حاضر نهسته گدایی بکنت بهمی خاطر یک تا گاری ایشسته و شارفته داخل بازار جنس مردم بار گاری شاکرده و در خونه شون تحویل شداده. حالا چطوری چشم بسته از بازار با گاری با دویست سیصد کیلو بار شارفته شاه حسینی و یا کمربندی و سید کامل و محله اوزیون و چطوکا خونه طرف توی محله پیدا شاکرده واقعا از عجایبن.
اما یکبار یک واقعه جالبی اتفاق اکیت. دوتا کاکا تو بازار هسترن به اسم قاسمی. یه روز یکی شو به اسم اکبر یک گونی آرد تحویل حسین کور ادیت تا ببره سید کامل تحویل خونه ش هادیت، حسین فکر اکنت ای اصغر قاسمی ن، چون صدای اشخاص خیلی خوب تشخیص شداده ولی او روز مث اینکه کله حسن گرم بودن(چون کارس خیلی سخته و بیشتر وقتن چن تا پیگ شازده) خلاصه آرد ابره در خونه اصغر قاسمی که درست چسپیده بودن وا خونه اکبر و چون دو تا کاکا با هم اختلاف شبودن اصغر گونی آرد بالا اکشه. ظهر که اکبر اتات خونه بی زنش اگی بی چه نون درست نتکردن، زنش اگیت بخاطر ایکه آرد نتفرستادن. اکبر خیلی تعجب اکنت اریت درخونه حسین کور. حسین اگیت آرد تحویل زنت امدادن. از زن اکبر انکار و از حسین اصرار. و چون حسین اصلا دروغ ایناگفته اهالی محله جمع ابن و ارد در خونه اصغر و افهمن قضیه چن!