دل کُجان

دل کُجان ، دلبر کُجان ، خانَه کُجان

یارِ یارُون ، جانِ جانانَه کُجان
کُول وُ پِیمُون ، عهدِ دیرینَه چِه بو
عِشکِ اُن عاشِکِ دیوانَه کُجان

بِی شُروعِ عاشِکی رو لُوِ یار
بوسَه و خندَه یِ مَستانَه کُجان
تو نگاهِ سردِ ای دلبَرکُوان
بُرمَک وُ غَمزَه یِ رِندانَه کُجان
..
علی فقیهی

از غم چه بگم

 

تا حرف اَزنی مه از سخن بیزارُم
تا ساکتی تُو مه طالب گُفتارُم
از غم چه بگم که داخلی غَرکُم مه
از خُوم چه بگم که خارج از درکُم مه
بی مه تو بگه که مه که اَم نافهمُم
عمری مه به دنبال چه اَم نافهمُم
از دست خودم یِ عمرین حیرونُم
سرگشته تر از ادم سرگردونُم
شُو تا به سَحر همیشه مه نالونُم
خوم هم دگه خسته بودم از کارونُم
زندونی زندان زمون بودم مه
از دست خدا هم نگرون بودم مه
یارَب تو بدو دوای دردُم هاده
نادی تو دوا بدو تو مرگُم هاده

مُم قُلی

چوکُونِ محلَه سر پَسین - خِبَر شُدا بِی مُم قُلی

چوکِت شُگِفتِن مأمورُون - بِه جُرمِ تنباک دندُونی

بی چارَه ، مسکین پیرِزَن - بَر سینَه وُ بَر سر زَنُون
چادِر نَ سر ، رَ پاپِتی - بِه التماسِ مأمورُون

فُویدَه اینین اِی مُم قُلی - گَپِت بِه جایی نارَسِت
ایجا همَه گوش شُو کَرِن - خدا بِه دادِت بِرَسِت

بودِن حالا جایِ قُلی - زندُونِ سرد وُ تنگ وُ تار
طفلَک مُمی کُجا بِرِیت - چِکَک بِزَنتِن داد وُ غار

دیوارِ زندُون همصدا - با میلَهُونِ مَنگ زَدَه
اَگِیت قُلی بیهودَه تو - تو فکرِ آزادی مَرَ

وَکتی همَه مردُم خُوَن - هیچ وَ سرِ عَکل هَم نِتان
بِگَ تو بِی مِ بُدُونُم - معنیِ آزادی کُجان

شعر: علی فقیهی
عکس : روح الله بلوچی

اصطلاحون کدیمی مینو (میناب )

مردُم استان هرمزگان مخصوصن مینو اَ کدیم وا طبیعت دُور و بَر خُ امرار ومعاش شاکه و وا دستون و زحمت چیزونی که نیاز شهسته درست شاکه. اَ سفال { گل و خاک} بُرنگ{ لیوان }{. کَربه { آفتابه} . گِرُوشی{ظرف بزرگ نگهداری آب} .جهله { کوره آب خوری} . کُوار { ظرف آب خوری حیوانات} .گِشته سوز{ ظرف بخور دادن} کَلیون{ قلیان} ووو....از درخت نخل {مُغ} اَ کُنته مُغ {تافال} بی سر خونه و رو چاه مُسترابِ . بی لهه . گفاره . سرگ . هوارک . پند غازی {نردبان} . سوند. تَک {حصیر} بل {زیر پایی} مُچک یا کوروک مورگی {قفس مرغ یا پرنده} وووو..... و لباسون اَ پشم حیوون لباسون مردم کدیم مینو . لُنگ پارچه صاف حدوُن 2 متر که وا پا شازه و وا نیشپل { نخ ماهیگیری} بدور کمر سفت شابست . و لُنگ که تا شازه لنگوته شاگفت . یتا کلاه توری دوزی { عرقچین} و مندیل {عمامه} و دور سر خُ شاپیچی . پا پوش مردم بشته سواس هسته . و زنون لِچک {نوعی کلاه } و بُرکه { نقاب} که کاملن رو شون شپوشوند . و بجای مقنعه امروزی {جلبیل } که کاربرد زیادی ایشته استفاده شاکه . جومه شون گَوَن که لباسی هسته گشاد و بلند و پاپوش زنون بشته کبکاپ { نوعی کفش چوبی} .............................ولی افسوس که ...

.
محمد مذنبی

باتو هر روز بهارن

با توهر روز بهارِن وُ دشتِ دل لالهَ زارِن
اَگِه یهِ روزنَیِ تو کارِ دل زارِ زارنِ
...
چشمونِ تو ستارَن وُ پیشونیت اسمونِنِ
اِت زَدِن عطرِفِدنَ که بویِ جونِت فُغُونِن
...
بَرقِ جُومِیه زَری تو به مِثل صَدتا ستارَن
اگَ هرکَس بِگینِت با خو اَگِیت توربَهارَن
...
شادِ سُرمِه دو چشمِت که خط جُونِش چو دریان
با نِگاهت دل مَکوُن خون
که ای دِلم ریش وُ شِیدان

برکه ون معروف بندر

اون زمون که بندر هوو لوله کشی اینهسته هو مردم اَ بُرکه ون تامین شبو
بُرکه ون معروف بندر : چار بُرکه تو مغرب شهر وا شکل مکعب مستطیل ساخته بوده تو سال 1265 بوسیله {حاج امین گله داری}
برکه کشنگ تو محله گور فرنگ
برکه گرد محله گور فرنگ شمال شهر
برکه ناظمی تو محاه نظر آباد
... برکه میر شمس الدین تو محدوده کوی پلیس
برکه سید عبدالله آغا تو محله اوزیو
برکه دستمال تو غرب شهر برکه پیرزن
برکه حاج محمد علی که تو کسمت غرب شهر هسته و اداره فرهنگ و هنر مرمت شیکه و سالن تاتر در شیوارد . کاشکی از تموم برکه ون حفاظت و نگهداری شاکه تا آثارش خیر گذشتگون بمونت بی نسلون بعدی که بدونن اجداد انشون وا چه خون دلی یه کطره هو خاردن وا دست شاوا....
محمد مذنبی

 

مختب ملا علی رستمی

ایی ملا شاگردنی کبول شاکه که بدن ولباسش پاک و تمیز هسته بی شاگردن یاد شادا که بی والدین و گپترن سلام بکنن. مو که خوراک خردن اول اسم خدابیارن یعنی بسم الله بگن و بعد از صرف خوراک وا صدای بلند شکر خدا واجا بیارن. ایی مختب یکی از مختبنی هسته که نوشتن هم یاد شادا .کبلادرمورد تهیه مرکب تو ضیح امداده مثه مختبن دگه تنبیه وا شدت اجرا شابو هم فلک چوب و هم وا ترکه کپ دست شاگردن شازه. اگه شاگردی شواسته بی هو خردن اجازه بگنت بایه ایگفته :ملا اشرب و بی رفتن دستشویی بایه ایگفته : ملا عذب. یتا از کتابنی که تو ایی مختب شاخوند کتاب گنجینه ادب هسته . که وا صورت شعر هسته که شامل پندهای آموزنده مثل نوروز نامه - حکایت سلطان جمجمه و چند حکایت دگه .شاگردن بایه غیر از شهریه بی ملا عیدی هم شوارده که چن روز پیش از نوروز نوروزنامه شاخوند و خلاصه ش ایی هسته.
نوروز نو باز آمده
بلبل به آواز آمده
دل ها به پرواز آمده
بابا بده نوروز یم

گل ها به گلزار آمده
طوطی به گفتار آمده
قمری به رفتار آمده
بابا بده نوروزیم
بابا سلامت می کنم
خود را غلامت میکنم
دعا به جانت می کنم
بابا بده نوروزیم
بابا به تو دارم امید
استاد من زحمت کشید
با مزدش بکن رویم سفید
بابا بده نوروز یم

ای مادر نیکو سرشت
جای تو با شد در بهشت
طفلان کنندم سرزنش
مادر بده نوروزیم
مادر تو زادی بچه را
بگشا در صندوقچه را
بیرون بیاور بقچه را
مادر بده نوروزیم

کاکا تویی روح وروان
سازم خلاص اندر زمان
از بهر ملا این زمان
کاکا بده نوروزیم

همی طو شاخوند تا شه رسید به دادا وخاله و عمه وخالو و عامو
حبیب سوروئی
عکس : عزی کشمی

    

برکه بلوچی

برکه بلوچی
کبلن در باره برکه ون کشمی و کُرشی مطالبی دوستون پست شو کرده ، اما برکه بلوچی که در شرق استان بین مینو جاسک ، شهرستون سیریک استفاده ایشستن ، ای برکه بشته داخه روستای سیکوئی درست ابو و برکه دَس باف و چرخی معروفن ، برکه دس بافت درست کردنی یَ ماه حتی بشته وخت شوا و کیمت شون تا هفتاد هزار تومن هم ارست ، البته دو نوع برکه اونجا نَ رو اَکنن سرخ و سیاه که سرخ ون بی جیغی معروفن و سیاه ون نیم دوچ ، زنونی که هیش شو کردن برکه سرخ نَ رو اکنن و دُختون برکه سیاه
بعد ایکه برکه بفروش ارست ، و خریدار دوباره برکه بی یکی ادیت که بَ اندازه صورتی درستی بکنت که بی بلوچی اگن چَم و دار ، جا چهم اچینین و دار برکه هم که یَ تکه پَنگ مُغ ن داخه برکه اکنن و دور و بری ادوزن تا بی ای صورت بشت داخه ای عکس زنون شهرستون سیریک مشغول برکه زری بافی ن

                     

مدرسه دانشمند

ایی عکس سر در دیریایی مدرسه دانشمندن که الان وا لودر بولدوزر تبدیل وا زمین صافی شوکردی که نادنم جاهش چه شوا بسازن جایی که میراث فرهنگی باید جزو اثار تاریخی سورو وا ثبت ایرسنده واز وارثون دانشمند ایخریده. شاید هم مصادره بودی. مدرسه ای که بیما سوروئیون و حتی بندریون پراز خاطرن افسوس و صد افسوس. . حبیب سوروئی