...............................................
چنتا واژه بندری که فراموش نَبودن انویسُم
جُن داد = تقلا و دَس و پا زَدن
دامُول = مترسک
گرمادُن = اشپزخونه
جُنَغ = ویار
چَمچَمو =نون شیرینی
ماسَک = نوعی فال گتنن ، هفتا رشمون که از پشم اشتر درست بودن نَ دَس اگرن و وسط رشمون بین کلنچ ون انگارون و دو سر شون وا هم گِرهن اَدن ، بشته جَت ون و سالارون ای فال شون اگِ وختی کَهرون و یا اشتر اَ گله جدا شو ابو مثلن نگا شو اکه کهر یا اشتر زنده ن یا جُنوری ، اَفتارگ یا تورگی تَک و پرک شونی کردن.. ماسَک وا پیش مُرداسنگ هم اَبنن
....................
کسی از دوستون اگه ای واژه ون پشتری یادشن ایجا بنویست
با تشکر از حبیب سوروئی عزیز
تاس پلو = قابلمه در دار
پنغاری ( panneghari ) نردبان چوبی
دموک ( damook ) = بادبزن یا گوزن
جن شور ( jon shoor ) حمام داخل خونه
گاز لیت ( Gaze light ) نفت سفید
پاتلون ( patelon ) شلوار
بش ( bosh ) = گوشه مثلا گوشه چادر یا دستمال
محرنگ ( mahreng ) = حصار چوبی
محر گرد ( mahr gard ) = حفاظ یا نرده پشت بام
1- گرزنگ ( Garzeng ) = گهواره
2-لفت ( Loft ) = میوه رسیده 3
-هلیچه ( Halicha ) = ناودون 4
- هل ( Hal ) = پل
5 - چولنگن ( choolangon ) =بچه ها که مفردش شابو چولنگ
6 - ملا بخن ( mola bokhon ) = ستاره دریایی
7 - هولنگ ( Hooleng ) ظرفی که از پوسته سخت میوه نارگیل که توش شیر دوغ وآب شا نوشید
.
عکس و مطلب از حبیب سوروئی
سَر ُ بُن = بالا سراح ، بی سوندی که بالا سِرگ اَزنن هم اگن
هَلهَلُوک = سُست ، لرزان ، لَق
غَلمَش = روشن ، تابنکاک ، غَلمَش کردن ، شعله ور
فَخیر = گدا ، فقیر
فیشتَک = صوت زدن
چل بیم = کسی که زیر هُو مدت زیادی نفس خُو بگنارت ، مُورگ چل بیم ، فکر کنم پلیکان بشت
بُلت = غرک بودن
دُرُنج = دیو ، ادمی که ترسناکن
سی هِر(سیحر) = جادوگر
دولاب = کمد گنجه (کشمی ون فکر کنم بی سکُون لنج اگنت )
پُروک = جرقه ، اخگر
گَسک = گوساله
چرت (cheret) = جیر جیرک
چَهک = کدرت ، توانائی
زَهب ، زَفت ، زَب = قایم شدن ، مخفی
مارَنغُرُوش = هزار پا
گِرَسته = پخته شده
لاهِم = به گل نشسته بی غراب ون لنج کاربردی بشترن
پلیچَکون، پلیچَکُم = تار عنکبوت
مژدال = لاشخور
بُرم = ابرو
اشیات = وحشی ، بی ادم ون پست هم اَگن
هُرُس = پا بَه ، بُند بَه
مُنج = هدف گیری
جُوغَن = هاون
رژگُو = موش خرما ، سمور
رشمُن = نخ خیاطی
پاپایا بندر (عیلزاده ) : منتول یا موخکن=دیلم
اوجاشک =خمیازه
چوشغ یا گوشغ=اتسه
پلتن=ژندارم
امنیه=نظامی
سدور= سردرد شدید
ماملوچ=گردباد
کلندر = دار دوشاخه که زیر دول درخت انوسن
حیوم= ایام
اهتاواری=اعتبار؛امنیت
آخر= بادو طیفون
کوه=سولاخ
موچی=کفسک
پوزار=نعلین معادل فارسی پای افزار
مرزی=ناودون
گرداکنن / کشور = کشیدن چیزی رو زمین که خشا هم اگن
منمنک = کنه
سیکه = تخته چار ضلعی که وسایل اشپزی روش شاناها تا گربه ؛سغ؛مورگ یا موشک نتونت بخارت و با بند به سقف مطبخت دولکون شاک
گلشن سورو (ناخدا ) :هواکنکو= خمیازه
گرگوشغ = گرد باد کوچک
حلیچه = ناودون
مروک گلومپا = ؟ تو فارسی(مورچه سوار)
حسین تُومپک :توال = حوله..
اوسپیتال = بیمارستون ..
بنگری = النگو هندی ..
آیدین =تنتورید لاتین...
اُسپل = طحال . لاتین...
انتریک= تحریک کردن لاتین..
انتیکه= عتیغه لاتین..
بُرمیت= آب نبات
مرد اشنای قشم (محمد شریف) :کمسپی =دوچرخه .
غراب بالی = طیاره ..
پیش تخته = گرامافون ..
دار اتشی = کبریت ..
مرش = گلاب پاش
پاپایا بندر (عیلزاده):پلپوتیت= پلپدیدن .(لرزش و جون دادن مورگ وختی سرش ابرن )انگلیسی
نواله= لقمه ؛هندی
بارپ=اروغ ؛انگلیسی
تیپ=لوله انگلیسی
سلو=اهسته
آیل=روغن موتور
باپیر=مه
کرش=شکاف
کلاک=کلاب
کرن=جرثقیل
پاتلون = شلوال(هندی)
کپره=پیرهن
کجور=خرما(اردو)
فن=پنکه
سیکل = دوچرخه
گرده= کلیه (اردو)
امید بندری : پَدُهته = فاسد
لَهوز = ناتوان ، در مانده
اّوُس = حامله ، بار دار
سَغِندَک = شکمبه
اِستون = صدای رعد و برف (چیزی که مه عاشکی م )
گِرنگی = عصبانی
اِستُمه = کفگیر
لیلام = حراج
حسین تومپک :سکرودریو= پیچ گوشتی {ابزار}
بَریِس= کمربندمخصوص از شانه به شلوار
بُرنگ=ترمز.
بمبوک= چوب بلندی مانند با ارتفاع زیاد.
بمبه= نی قلیان.
بنگله=ساختمان ویلایی محصور در باغ.
پاتلون=شلوار.
پنچ= ناخن.
پتیته=سیب زمینی.
گُلپ = لامپ.
دال= نوعی مرغ دریایی.
فُکل =کروات ..
سُنگر= سیاه پوست
کُپ= فنجان.
راش = هجوم آب دریا بداخل قایق.
هاف= شلوار کوتاه.
ویلیس = تلگراف.
درام = بشکه..
لاکی = پلاستیکی
سور= چالاک.
تاتامیل= نوعی چادر شب
پاپایا بندر (عیلزاده ) : اقوام و نژاد ساکن تو بندر
گلنگ =خواجتا؛شهرک؛ داماهی
کروش=نابن زیر؛محناخا و بصورت پراکنده تومحله ئون دگه
گوجی =شهناز
روباری=ازادگان ؛شهناز؛دوهزارو فرودگاه کدیم
سیاهو= محله سیاهو(محله اوزیو) ؛خواجتا
مهاجرین کلکودی و گودو ؛تغ وچاستون؛خورگو؛احمدی کاره؛سیاهوچی؛اشوم؛فینی وگهره ای؛زهوکی(محله طلابند)و عربو و سرحدیو.......
داراتشی =کبریت
گرمادن=آشپز خانه
چولو دن (choloodon) = اجاق-
دمشکی damoshki=بادبزن وا گوزن فرق ایشه -
دولاخ dolakh=جوراب
دلوچه =پارچ
گلپ golop=لامپ
ایی هم دوتا ضرب المثل که تو سورو واکار شابرد 1-بارن دوشی ترکن ایپوشی
2- هرکه دلش وا نمازن گوشش وا بنگن . خوانندگان تو دیدگاه بگن که ایی دوتا چه موکه(موقع) بکار شابرد .
.
با تشکر از حبیب سوروئی
توی کلی ماست شارخت و هو و با تکوندن اش بعد از مدت زیادی دوغ درست شبو … .
خوب حالا ای کلی به چه صورت درست ابووت …
کلی از پوست کهر درست ابوت . وقتی که کهر شاکُشته پوست اش به جونی در شاوا تا خراب نبو … ای پوست همون موقع که تازه هسته سر درختی شانهاده به اسم پَرَغ (Paragh ) یا درخت دگه ای به اسم خَرگ (kharg) خوب ای دررختُ اگه تودیده بشت یه مادهای توشو هه که سفید رنگ اِن و بهش اگن شیر . قبل از ایکه روی ای درختو بکردونن با چاغو یا هر وسیله تیز دگه ای رو ای درخت شازه تا شیر اش صحرا بیات و بعد پوست شاکردی رو ای . البته بعضی مواکع هم شیر خرگ توی یه ظرفی شارخته و پوست داخل اش شانهاده . تقریباً یک روز باید پوست توی ای شیر خرگ یا پرغ بمونت تا مو و از پوست جدا بشت . بعد از ایکه مو پوست جدا شبو یه پوست صاف و یکدستی بوجود شهوند .
اما هنوز ای پوست بو ایشه و نازک اِن …. به خاطر ایکه پوست بوش بریت و کلفت بشت .
کوسک کِرَت (Koosk Kerat ) اِسپِنگِل (Spengel) و پوست انار شاکوتی (پودر شاکه ) و داخل پوست شاکرده . البته بعد اش هم هو شاکه و در اش شابست محکم و شانُشت یکی دو روز همی طور بمونت.
بعد از ای، نوبت رنگ کردن پوست هسته . خوب پوست شاخابوند تو پار (ریشه ) کنارو پار اسپنگل که رنگ بگنت ….. بعد ازیکه پوست رنگ ایگه . کلی تقریباً آماده آن … فقط 4 تا پاش محکم شابست و چند باری هم همیطو ازش اسنفاده شاکه تا خوب جا بکیت .کلی شابست روی یه دار که بهش شاگو دارجُلَک .
کسی اگه اطلاعات بیشتری ایشه تو ای زمینه . خوشحال ابیم با هم درمیون بنوسیم
کافه غدیر یکی از سمبل های اصیل بندری در زمون کدیم هسته. پاتوق ناخدایونی که به گتر(قطر) دبی و سومال شارفته. و اوجا خوراک شاخرده. بیشترین مشتریون کافه غدیر چتربازون و حمالون بارانداز و پیله ورنی هسترن که همیشه دور و بر اسکله و بلوار و بارانداز ایطرف و اوطرف شارفته. البته کافه غدیر گهگاهی پاتوق ورزشکارون و روشنفکرون و هنرمندون و سیاسیون شهر مثل منصفی و حیب زاده و خلیل رضایی هم هسته(بعدا که سمبوسه اشرف جلالی لیدر هوادارون آرش محبوبیت پیدا ایکرد جوونن بیشته طرفدار سمبوسه اشرف بودن) کافه دیوار اینهسته و با مهرنگی بصورت مشبک درست بوده. یک در کافه روی بلوار باز شبوده و ته ش بطرف بازار اوزی. بهترین غذای کافه غدیر کاتغ مای هسته ولی بدلیل گرمی هوا فالوده غذیر هم خیلی پرطرفداره. و جالب تر از همه ای که صاحب کافه بندری نهه. غدیر هم مثل حاجی روز رُخ معروف به حاجی عباس موذن و کله پز محله سر ریگ از بوشهر به بندر مهاجرت ایکرده.
بدلیل نوسازی و بهسازی بلوار در اوایل دهه پنجاه کافه غدیر هم مثل بارانداز و بنای کدیم گمرک(بازمانده عمارت کلاه فرنگی انگلیسی) رفت زیر بولدوزر و بخشی از تاریخ بندر برای همیشه زیرخاک مدفون بو