گپ و گویش بندرعباسی

زبُن بندری اَدست اَرفتن ....حالا سینگو دِگه خرچنگ اَبودن

گپ و گویش بندرعباسی

زبُن بندری اَدست اَرفتن ....حالا سینگو دِگه خرچنگ اَبودن

گازی زار 2

موسیقی زار یکی از موسیقی هون مخلی ما جنوب ایرانن . در مراسم زار از سازون گوناگونی استفاده ابوتن که یکی از اون سازهون تنبورن که فقط توسط بابا زار یا شخصی که او اجازه ادیت نواخته ابوتن. مضرات که سازین از شاخ گاو یا همو گوسفندی که برای اجرا مراسم کربونی شکردن ساخته بودن . اهنگ خون که اهنگین با ضرباهنگ تند که زمونی که خون اواردن اجرا ابوتن و جزئی از موسیقی زار به حساب اتات. ار و نوبان ریشه ایشه در منطقه هون نوبیان و یا نوبان که جنوب مصر و شمال سودان در بر اگنتن و تا اتیوپی یا حبشه سابق ادامه ایشه، منطقه گسترده این که در گذشته مهد تمدن بودن و تاثیر زیادی در شکل گیری تمدن مصر باستان و کشورهای پیرامون ای بودن




ریشه ای مراسم بر اگرده به کشور مصر و منطقه هون پیرامون اون که قبل از اسلام خدایانی هسترن بنام ازوزار که مردم هر ساله قربانی شاکه و براش مراسم اجرا شاکه که این مراسم شمال موسیقی و رقص هسته که در مناطق رواج ایشسته.

بعد که اسلام در منطقه هند و اجبار مردم به پرستش خدایکتا و الله بو اجرای مراسم ازوزار منع بو و مردم این منطقه با تغییر شکل مراسم و تغییر نام به زار رنگ و روی اسلامی شودا بهش و ای باعث بو که تا الان زنده نگه داشته بشد.
اجرای مراسم زار در شمال افریقا بخصوص در مصر یه صورت گسترده رواج ایشه .
البته در حال حاضر در مصر مراسم زار بودن بشته محافل زنانه که زنون باری خلاصی از فشار روحی و تنش هون اجتماعی ارن سمت ای محافل تا با رقص و خستگی هون روحی و روانی از جسم خو دور کنن .
و اما اجرای اون در کشور خومو : احرای مراسم زار در هرمزگان و بوشهر هنوز اصالت و قدیمی بودن خوش حفظ ایکردن ولی نوبان برای حفظ و بقای خو شکل اسلامی به خود ایگفتن و اشعار مذهبی هم تو مراسم اگن
...
اِحسان رمضانی

بردن ساخت 2



بعد از ایکه شوو حنا بندون که تموم بو و دست و پای داماد و عروس حنا و نقش بندی شوکه و وا سر عروس دعا شوکه همه ارن که صبا صبح اماده بشن برای خدمت تو روز عروسی دوماد که کار خیلی سنگینین..

اینجا لازم به ذکرن که روز هیش بعضی هون باهم قصد اکونن خانواده عروس و داماد یک جا نهار هادن به فامیل و دوست اشنا یا که هم که غیر
مثلا داماد به خانواده و دوستان و اشنایان خودی روز هیش دعوت اکونت و خانواده عروس هم به فامیلون خودی .
البته ای روز خیلی تلاش شوا که ماشالله بندریون فامیل و اشنا و دوستان همه دست وا دست هم از صبح ناشتا اتان و منجلون بار انوسن و اماده ابن که تا ظهر غدا درت بکنن و هادن به مردم .
وقتی رد ابی و نگاه اکونی حدود 20 تا منجل نهادن و بخار ازیش ازدن صحرا و اوراتر یه سایبون درست شوکردن وا چتری که زنون زیری وا کلیون کشیدن و مردون هم تکه تکه کردن گوشت و دگر کارون انجام ادادن خیلی حس خاشی ایشه .
وقتی که هم سر سفره نشتن و وا خنده و شوخی و کپ نزدن و اماده خواردنن خیلی خاشن.
بعدش هم که به دوماد افرستن جونشور تا به خود اماده بکن به شو عروسی .
عروس هم که وقتی از جونشور اتارنی نقل و نبات سرش اپاشن و صلوات افرستن و براش ارزوی خوشبختی اکونن.

شو عروسی هم که سازن و جفتی و بعضی هون هم که ارگ ارتارن
...
احسان رمضانی

بردن ساخت 1

رسم زیبا و باشکوه بردن لباس عروس یا همون ساخت یا به لهجه ی شهرویی رَک
هموطو که بیشتر شما عزیزون ادونی ، آماده کردن لباس عروس وظیفه ی خانواده ی دومادن و معمولن آماده کردن لباس برای عروس خیلی زودتر از مراسم عقد و ایجور چیزو شرو ابوت یعنی همون زمونی که چوک عاشق دخت بو و هر دو خانواده از ایی شوفهمی که عروس خانواده ایشو چه کسین دگه خانواده دوماد شروع به دوختن لباس برای عروس اکنن.
از دوخت انواع شلواروی بندری بگه تا انواع لباس های دگه و از ایجور چیزو . خلاصه بعد از اینکه کار دوختن لباس عروس به اتمام رسی کم کم موقع عروسی و بردن لباس ارست . تمام لباسویی که به عروس شودوختی خیلی با نظم و ترتیب خاصی بسته بندی اکنن و همه داخل صندوق های لباس قرار ادن تا آماده بردن به خونه ی عروس بووت.
زمانی که جومه و شلوار و بکیه چیزون ابرن خونه عروس اوشو اوجا خیلی شلوغ ابوت از فامیل و همیسایه دوست اشنا اتان به دیدن چیزونی که داماد ایواردن و شاو قبل از بردن لباس هم زنوی محله برای دیدن و تماشای لباس های عروس ارن خونه ی دوماد تا قبل از بردن لباس نگاه بکنن که خانواده ی دوماد به عروس آینده خو چه درست شوکردن.
شاو قبل از بردن لباس هم زنوی محله برای دیدن و تماشای لباس های عروس ارن خونه ی دوماد تا قبل از بردن لباس نگاه بکنن که خانواده ی دوماد به عروس آینده خو چه درست شوکردن.
حالا نوبت بردن لباس یا همون ساخت ابو که ایی رسم یکی از زیباترین مراسم در عروسی جنوبین . معمولن مراسم بردن رَک یا ساخت همراه با نواختن گروه سازی و رقص و پایکوبی مردم همراهن . بردن ساخت از خونه ی دوماد شروع ابوت و در طول مسیر همه رقص و پایکوبی اکنن و تا به خونه ی عروس ارسن و صندوقوی لباسی وارد خونه ی عروس ابوت و بعد که لباسو وارد خونه ی عروس بو ، دوباره صندوق رَِکی باز اکنن و همه ارن تماشا و در نهایت مراسم بردن لباس به پایان ارست . همیشه رسمن که صندوق لباس رو سر اعضای خانواده دوماد بووت و اوشو لباسو بوورن خونه عروس . اوجان که خیلی دیدن شه و چمک کردن مردم خیلی زیبان با نوای خش ساز .
در بعضی از جاهون رسمن که شو عروسی اتان و هر نفر مبلغی به داماد هدیه اکونن و پدر داماد و کسی که تحویل گیرندهن اسمشو انویسید و مبلغ اهدایی اون فرد هم ازنت .
جالب تر از ای هم ایجان که در قسمت بعد از عروسی شمیلی ها پشت انوسیم که واقعا گرم و جالبن
..
احسان رمضانی


امشو گلم شبرن ، جون دلم شبرن

اِمشُو گلـُم شَبَـرِن ... جون دلـُم شَبَـرِن
وا ناز نازون شَبَـرِن ... چو ماه تابون شَبَـرِن
به حجله بندون شبرن

عکس از "بندر شهر مه. bandar my city"
.
چوک شغو

حنیر بندون

ایـ دخت و چوک که دست نَ دست هم شنشتی مال اماراتن . حنیربندونن ...

عکس هم Maya Jakson برامو ایفرسِنُندی

.

چوک شغو

عزوا یا رزیف

مراسم عزوا ، اَزوا ، یا رزیف
روزون عید فطر و عید گَپ (عید کربون ) و پسین و شُو هیش ای مراسم اجرا ابوت که بشترشون هم از ناخداوون و جاشوون پیر کشم ن
و گروه معروف و کدیمی شهر کشم گروه پیوندن که خوانندش علی ناظری معروف به علی بارز مسوول هماهنگی شون هم علی وزیرن و اعضاش هم حبیب ناخدا - میرزا نوری- علی - حسن چاکه و محمد عبود و خیلی از عزیزون دگه ن ،
کدیمی ترین سبک عزوا مال لارکن و با نظمترینش عزوای لافت و گروهی که به همه وا چمک اتاره پیوند قشم موکع شعر چی کنگه
با تشکر از عزی کشمی

چهاردهمی

چهاردهمی ….
مراسمی اِن که شو چهاردهم صفر دور هم دگه جمع ابن و انجوم ادن …
ای مراسم که معمولاً زنونه اَن و بیشتر هم زنون حضور شوهه .
ای مراسم نوعی فال اِن .. اما به شکل و فرمی دیگه از فال و اجرا ابوت
خوب مراسم به ای صورت اجرا ابووت . یه ظرف یا یه تشت انوسن و توش هو اکنن و مقداری هم گشته اریزن تو هو که بو خاش هادیت ….
خوب هر کسی که شوات تو ای مراسم شرکت بکنت . یه انگشتر اکردد تو هو و نیت خو هم اکنت . حالا روی ظرف با یه پارچه اپوشونن تا ماه نبیند .
شروع مراسم با خوندن یه شروند شروع ابوت … معمولاً شخصی که شروند اگیت یکی از گپ ترون و آدم کدیم اِن که شروند خوب بلد اِن بگیت … با خوندن اولین شروند یکی از انگشترو در اتارن ، ای کار هم توسط یه بچه کوچک معمولاً انجوم ابوت که بچه اول خانواده ن ….. ، خوب تعبیر و معنی هر شروند ابوت فال او شخص که صاحب انگشتر اِن …. ای روال تا آخر ادامه ایشه ….

شاید ای مراسم در جاهون دگه به صورت دیگه ای برگزار بشد …. .
ای چیزی که مه امگوفت دقیقاً همون مراسمی اِن که ما انجوم ادیم و مه هم که انگشترو در موا...... 
‏Photo: چهاردهمی ….
مراسمی اِن که شو چهاردهم صفر دور هم دگه جمع ابن و انجوم ادن …
ای مراسم که معمولاً زنونه اَن و بیشتر هم زنون حضور شوهه .
ای مراسم نوعی فال اِن .. اما به شکل و فرمی دیگه از فال و اجرا ابوت
خوب مراسم به ای صورت اجرا ابووت . یه ظرف یا یه تشت انوسن و توش هو اکنن و مقداری هم گشته اریزن تو هو که بو خاش هادیت ….
خوب هر کسی که شوات تو ای مراسم شرکت بکنت . یه انگشتر اکردد تو هو و نیت خو هم اکنت . حالا روی ظرف با یه پارچه اپوشونن تا ماه نبیند .
شروع مراسم با خوندن یه شروند شروع ابوت … معمولاً شخصی که شروند اگیت یکی از گپ ترون و آدم کدیم اِن که شروند خوب بلد اِن بگیت … با خوندن اولین شروند یکی از انگشترو در اتارن ، ای کار هم توسط یه بچه کوچک معمولاً انجوم ابوت که بچه اول خانواده ن ….. ، خوب تعبیر و معنی هر شروند ابوت فال او شخص که صاحب انگشتر اِن …. ای روال تا آخر ادامه ایشه ….

شاید ای مراسم در جاهون دگه به صورت دیگه ای برگزار بشد …. .
ای چیزی که مه امگوفت دقیقاً همون مراسمی اِن که ما انجوم ادیم و مه هم که انگشترو در موا...... 
مطلب و عکس از mohammad amin‏

گازی زار

در مورد بیماری زار یا بکول خمو{گازی زار} کم و کسری امنوشتن خودتو ببخشی و اصلاح بکنی ممنون
زار هرچند تو بندر و کلن تو شهرون ساحلی جنوب شناخته شدن ولی ای درد و مریضی بومی منطکه نین و اگن بوسیله ملوانون و جاشوون که از افریقا . هند. و عربستان به سواحل حنوب رسیدن و همیشه هم مردم فخیر بی ای درد گرفتار شابوده و بشته جنبه روانی ایشه تا جسمانی. اگن علامت شون سر درد . کمر درد . ناراحتی اون کلبی واگن تلقین شاید هم نقش ایبشت..بعضیو اگن مث مریضی صرع که مریض مدتی از حالت طبعی در ابوت . وختی کسی به درد زار مبتلا بو بایه دورو ورش خالی بکنن یعنی هیچ سرو صدایی نبشت . جونش اشورن و وا دواوُن محلی خوشبو شکنن اگن که نبا یه هیچ زنی نه محرم ویا نامحرم هم ببینتای معالجه کار هر کسی هم نین و آدمون وارد شوات مرشد یا دکتر مردون شگن بابا زار و مال زنون اگن ماما زار...که ایشو توی ایکار متخصصن.زاریون خودشون بی زار اگن {هوا} یا {باد} بی همین کم اگن اهل هوا. اگه مثلن کسی وا دارو و معالجه خب نبو اگن باد ایشه و بایه ایببرن هوواد ... زار بر هفتاد نوع ذکر بودن {متوری.. نمرود ..بابور بو مریم.. په په.. دینگ مارو}وووو ای زارون وا دردون خوشون ظاهر ابنو روش درمون هریک هم فرغ ایشه .معمولن تو یکی از شوون هفته که شو چارشبه بهته ادونن مراسم خاصی ایشه ،
شوون چارشنبه ای مراسم خاص به کارگردانی بابا یا ماما برزگزار ابوت بابا زار که لباس سفید نگر خُ اَکنت و خیزرون تو دستش هستن مراسم رُ بر گزار اکنت سفره ای پهن اکنن { کُندُر. گِشتَه و گرهکو} و عود دود اکنن خوراکی مث حلوا مسقطی . تخم مورگ پُخته و نه پخته و........ اَچنن تو سفره ای وخت مریض یا زاری یه جا اَنینت و چادر رو سرش اَکردن و کرهگو {نوعی مواد مخدر } تو گِشته سوز زیر دماغ ش {بخور اَدن } دود ای دارو کم کم بی زاری اَ حالت طبیعی خارج اَکنت بابا زار وا گفتن کلمات خاصی زاری رو وادار اکنت تا نوعی رخص شروع بکنت و لیوا و چاکه زدن شروع ابوت وختی این حرکت وا اوج رسی بابا زار اریت بالا سری اَزش اَپرست چه اَخاری و زاری چیزی طلب اکنت بعدن اَپرست کیی تو و اَکجا هُندی زاری که اَحالت طبیعی خارج بودن جوابونی اَدیت اگه روشن جواب ندیت بابا وا خیزرون اَزنت وا پشتی و پرسش خُ تکرار اکنت بعد اَ ای سوال و جوابن مثلن اَگیت ای زار {نوبان} و اَسواحل آفریقا هُندن بعد مخمررون از زیر دماغش اَسن و زاری مدتی وا همی حال اَمونت تا کم کم حالش عادی بَشت و اَگن زارش زیر هوندن . تو ای مراسم سنگین زاریون دگه هم تحریک ابن و صداون خاصی از خودشو در اَتارن و بابا زار وا خیزرون بی ایشون کنترل اَکنت . رفتن بی ای مراسم بی همه آزادن .ولی بی زاریون آداب و رسم بخصوصی ایشه که بایه رعایت بکنن


محمد مذنبی




اولی اول بار

تا گازی تو کدیمو بندر هسته { اولی اول بار} بین چند تا چوکو انجام شبو یکی اَ چوکو دس خَ شزه وا زانو و پَل درست شکه و چوکو دست شانهاده رو گَرده اُ و شاپریده ای گازی تو 12 مرحله انجام شگفت و هر دفه ای پُل گَپته شبو تا کسی نتونت اَ رو اُن بپرت و همی طو که شاچکی ای شیر شاخونده اولی اول بار . دومی دو زلف یار . سومی سپاه دین . چارمی چار پای گاه . پنجمی پِنجه شیر . شیشمی نیمه سال . هفتمی هفت آسِمون . هشتمی گَنج روُن . نهمی ماه زنون . دهمی ماه خَرون . یازدهمی نزیک سال . دوازده همی سال ما تَمُون 
.
محمد مذنبی
‏Photo: یتا گازی تو کدیمو بندر هسته { اولی اول بار} بین چند تا چوکو انجام شبو یکی اَ چوکو دس خَ شزه وا زانو و پَل درست شکه و چوکو دست شانهاده رو گَرده اُ و شاپریده ای گازی تو 12 مرحله انجام شگفت و هر دفه ای پُل گَپته شبو تا کسی نتونت اَ رو اُن بپرت و همی طو که شاچکی ای شیر شاخونده اولی اول بار . دومی دو زلف یار . سومی سپاه دین . چارمی چار پای گاه . پنجمی پِنجه شیر . شیشمی نیمه سال . هفتمی هفت آسِمون . هشتمی گَنج روُن . نهمی ماه زنون . دهمی ماه خَرون . یازدهمی نزیک سال . دوازده همی سال ما تَمُون 
.
نویسنده : حسین تومپک‏