واژه بندری 3

1-انگواه:(angovah) توجه ـ نظر داشتن ـ تحویل گرفتن. حرف زدن و هم صحبت شدن

۲ جک:(jak) پارچ آب. کلمه انگلیسی می باشد.

۳ دولاخ: (Dolakh) جوراب

۴ دورونی:(Doroni)طنابی که از برگهای درخت خرما بافته می شود .

۵ رشمون :(Reshmon)نخ ـ ریسمان. معمولا به نخ نازک می گویند.

۶ کپوشا : (Kapusha) وازگون ـ وارونه و هر چیزی که به پشت بیفتد.

۷ شلال : (Shalal) بیهوشی ـ نیمه جان ـ میان خواب و بیداری

۸ گوزغ:(Gozegh) صدای کهره نر به هنگام جفت گیری که صدای کلفت و ممتدی است . او با این صدا ماده‌ها را به طرف خود می‌خواندو برای نرهای دیگر هشدار است.

۹ نیم پاتولون :(Nimpatolon)شلوارک ـشلوار کوتاه

۱۰ کوندوروک:(Kondorok)آدامس ـ چیز جویدنی
......
بخش دوم :

1ـ کشر(Kashor): کشیده شدن روی زمین . آویزانی که روی زمین کشیده شود.کشار و کشون هم گفته می شود.

۲ـ کلکچغ(Kelkechegh) :حلزون های رنگی و کوچک کنار ساحل که رنگ های بسیار زیبایی دارند با طرح های بی نظیر. و جالب این است که تقریبا هیچ کدام مثل هم نیستند.

۳ـ پل(Pel): غلت و غلتیدن ـ گشتن از یک پهلو به پهلوی دیگر

۴ـ پنجروک(Penjurook): نیشگون ـ فشار دادن پوست و گوشت با دو انگشت

۵ ـ خل پنک (Khol Ponak): فشار دادن گلو ـ مثالی برای کتک زدن و تنبیه بدنی . خل مخفف کلمه ی (خلک) که همان گلو معنی می دهد . پنک و پنیدن هم به معنی نرم کردن ، مشت مال ، ماساژ

۶ ـ چرت (ِCheret): جیرجیرک

۷ ـ پدم (Padom): ورم و آماس ـ بیشتر به ورم های غیر از سوختگی نسبت داده می شود.

۸ ـ طو (Tauv ): پیچ ، پیچاندن

۹ ـ لنچی (Lenchi): حلقه کردن دو پا به دور چیزی ـ چیزی را با دو پا گرفتن

۱۰ ـ لووس ( Lous): لب بالایی انسان . به لب پایینی هم سر ( sor)گفته می شود.
.....
ملوک (Malok): کرمی (صدفی ) سفید رنگ که پوسته ی سختی دارد و زیر خاک در سواحل دریا زندگی میکند . بیشتر برای طعمه ماهی مورد استفاده قرار می گیرد .البته استفاده خوراکی انسانی هم دارد.

وهر( Wahr ): رمق آخر ـ نا وتوان

چل بیم ( Chel Bim ):مرغی دریایی سیاه رنگی که از لحاظ فیزیکی شبیه به اردک است اما کمی کوچک تر است . این مرغ تقریبا به مدت یک ساعت در زیر آب میتواند بماند از این روست که او را چل بیم یعنی چهل نفس می نامند .

در ضمن این پرنده در آب فو ق‌العاده شکارچی ماهری‌ست.

فسیلی ( Fasili ):به نهال نخل گفته می‌شود.

کرنگ(‍‍careng): کال و نارس. این کلمه اغلب شرح میوه است اما در مورد انسان و خیلی از موارد دیگر نیز به کار میرود.

مئشوبه(Mashooba): قایق کوچک پارویی که برای ماهی گیری با قلاب استفاده میشود .معمولا این قایق ها دست ساز هستند.

کنجل(Kanjel):سرمه ـ ماده سیاه رنگی که برای بزک چشم استفاده میشود ‌‌‌.

زک(Zek): شیر اول حیوان بعد از زایمان که دارای چربی بسیار بالایست.( معمولا این شیر که سر شیر هم گفته میشود به دلیل طعم بسیار خوب و مواد ویتامینی سرشارش خیلی کم به نوزاد حیوان می رسد) به آدم چالاک و چیز سفت وسخت هم گفته میشود

سواس(Sowas):دمپایی که از برگهای درخت خرما درست می شود.
چورک(Choorak): به جوجه مرغ گفته میشود .
....
احسان رمضانی
عکس :

Sahar Kh

واژه کدیمی

پچ =خم وصله ( pach )
کُج = پولک ماهی ( Koj)
گروک = قر قره نخ ( Gorook)
هوبیس = دایم-همیشه ( Ho baes )
کچک سغ = توله سگ ( Kochak Sagh )
له = هل (Loh )
حد غیس = با تمام نیرو Had Ghis
دازرد= زرد چوبه Dazard
درنج = دیو Doronj
میمل = مشتری دایمی MimeL
دنگ = جوک - دانه Dang
مچک = قفس Mochak
گلالک = کاکل G olalak
گرنگی = عصبانی Garengi
جمول =دوقلو Jamool
مشتن = ماساژ Moshten
گداز = ذوب Godaz
تیغار = جلو tighar
آبس = حامله Abos
کتیدن = کوبیدن Kotiden
.
.
عکس و مطلب : حبیب سوروئی
.
Genow

صرف فعل در زمان اینده(رهتن یا رفتن) گویش بندری

صرف فعل در زمان اینده(رهتن یا رفتن) گویش بندری
خواهم رفت = ارم ..
خواهی رفت= اری
خوادهدرفت= اریت ....ارت
خواهیم رفت=اریم ...ارنگ
خواهید رفت= اری ...دربعضی جائو اگن اریتون
خواهندرفت= ارین....ارن
لازم به ذکر که در زمان حال (میروم) نیز این صرف بکارمیرود و در جمله زمان ان مشخص می شود...
شکل منفی فعل رفتن یا (رهتن)
نمی روم= نارم....نی نرفتم ....نی نرهتم
نمی روی= ناری ...نی نرفتی ...نی نرهتی
نمی رود= ناریت ....نارت ..نی نرهتن ...نی نرفتن
نمی رود= ناریت .....نارت ...نی نرفتن ...نی نرهتن
نمی رویم = ناریم ...نارنگ ..نی نرفتنگ ...نی نرهتنگ
نمی روند= نارن ..نارفتین ...نی نرفتن ...نی نرهتن
....
ایلزاده

حال استمراری فعل گفتن

زمون حال استمراری فعل گفتن (گوتن)
می گویم /..اگوفتم ....اگوتم ...اگوتوم ....نگوتم ..نگفتوم....نگفتم....نگوتوم
می گویی/ ...اگوفتی ...اگوتی ...نگوفتی ..نگوتی
میگوید/...اگفتن ..اگوتن ..نگفتن ...نگوتن
می گوییم /...اگفتیم ..اگوتنگ ..اگوتینگ....نگوفتیم ....نگوتنگ ....نگوتینگ
می گویید/اگوفتی ...اگوتی...نگفتی....نگتی..(حرف د لفظ نابو)
می گویند/ .اگوفتن...اگوتن ...نگوفتن ..نگوتن(حرف د تلفظ نابو)
متاسفانه مه حروف کسره و فتحه و ضمه امنینی....بخشیدن از خودتون..
تو گویش بندری حرف (ق) اصلا مونینی و گاهی حرف (خ) (ح) تلفظ ابو مث .( حرما=خرما .و...حشک=خشک) ..و حرف (ر) ..(ل) تلفظ ابو مث (شلوال ...دیوال ..) و حرف (ع) ..(ه) تلفظ ابو مث (اهتکات=اعتقاد) (عمدی=همدی) و باز حرف (د) گاهی وحتو (ت) تلفظ ابو مث ( ابوت ..اهتکات ..)..
.... ایلزاده
عکس : Sahar Kh

صرف فعل در گویش بندری

 صرف  فعل گذشته ساده در گویش بندری
با توجه به تنوع گویش تو بندربنده سعی اکنوم شکلوی مختلفش در نظر بگروم
فعل رفتن ...(رهتن) ..زمون حال ساده
م رففتوم ..............رهتوم
تو رفتی ................رهتی
او رفت..................رهت (گاهی وحتو ف و ت تلفظ نابوو اگن ..رء)
ما رفتیم ...............رهتنگ
شما رفتی...............رهتی..(ایجا حرف د تلفظ نابو)
اوشو رفتین.............رهتن ( حرف ی خیلی ضعیف ادا ابوت)
تو گویشوی دگه (رتن ...روتن ..و روباریو اگن رُوتن).
صرف فعل گفتن  زمون ماضی بعید
گفته ام ../ اومگفتن ...اومگفتی ...اومگتن .....اومگوتی
گفته ای /..ادگوفتن...ادگوفتی ...ادگوتن ....ادگوتی
گفته است/ایگفتن ..ایگوفتی ...ایگوتن...ایگوتی
گفته ایم / موگفتن ....موگوفتی ...موگوتن ...موگوتی
گفته اید / توگفتن ...توگوفتی ..توگوتن .....توگوتی
گفته اند /شو گفتن ...شوگفتی ...شوگوتن....شوگوتی.
.... ایلزاده
عکس : محمد امین نجفی

چن تا باد که تو بندر معروفن

اسمُنِ چن تا باد که تو بندر معروفن اَگم هرکه دگه وا یادشن بنویست

باد نَعشی : ای باد اَگن اولون پاییز اتات که همراه {دولغ} ن {گردو خاک} یه باد سردین که دیریا طیفونی اگنت که بعضی وختون تا یِک هفته طول اکشت و بعد اَ اون هوا سرد ابوت
باد سهیلی : ای باد تو گرماون اتات و جون شرجیش کمن یه نیسم خُنکی ایستن که دل آدم وا حال اتات
باد کُوس : اکن ای باد اَ طرف جنوب شرکی اتات خیلی گرمن و شرجی دمبالشن .بی ای باد . باد شرجی هم اگن
باد بحری {دیریایی} ای باد هم اَ طرف دیریا اتات وا خشکی و شرجی یش زیادن
باد بّری : ای باد اَطرف شمال اتات شرجی یش خیلی کمن : تو زمون کدیم که کولر کم یا نهسته و ملت بشته رو بُوم خونه شاخافت کَدر و منزلت ایشسته . بی ای باد باد شمال هم اگن
محمد مذنبی
عکس از رهبر امامدادی

اصطلاحون کدیمی مینو (میناب )

مردُم استان هرمزگان مخصوصن مینو اَ کدیم وا طبیعت دُور و بَر خُ امرار ومعاش شاکه و وا دستون و زحمت چیزونی که نیاز شهسته درست شاکه. اَ سفال { گل و خاک} بُرنگ{ لیوان }{. کَربه { آفتابه} . گِرُوشی{ظرف بزرگ نگهداری آب} .جهله { کوره آب خوری} . کُوار { ظرف آب خوری حیوانات} .گِشته سوز{ ظرف بخور دادن} کَلیون{ قلیان} ووو....از درخت نخل {مُغ} اَ کُنته مُغ {تافال} بی سر خونه و رو چاه مُسترابِ . بی لهه . گفاره . سرگ . هوارک . پند غازی {نردبان} . سوند. تَک {حصیر} بل {زیر پایی} مُچک یا کوروک مورگی {قفس مرغ یا پرنده} وووو..... و لباسون اَ پشم حیوون لباسون مردم کدیم مینو . لُنگ پارچه صاف حدوُن 2 متر که وا پا شازه و وا نیشپل { نخ ماهیگیری} بدور کمر سفت شابست . و لُنگ که تا شازه لنگوته شاگفت . یتا کلاه توری دوزی { عرقچین} و مندیل {عمامه} و دور سر خُ شاپیچی . پا پوش مردم بشته سواس هسته . و زنون لِچک {نوعی کلاه } و بُرکه { نقاب} که کاملن رو شون شپوشوند . و بجای مقنعه امروزی {جلبیل } که کاربرد زیادی ایشته استفاده شاکه . جومه شون گَوَن که لباسی هسته گشاد و بلند و پاپوش زنون بشته کبکاپ { نوعی کفش چوبی} .............................ولی افسوس که ...

.
محمد مذنبی

چنتا کلمه یا واژه بندری

چنتا کلمه یا واژه بندری
سَر ُ بُن = بالا سراح ، بی سوندی که بالا سِرگ اَزنن هم اگن
هَلهَلُوک = سُست ، لرزان ، لَق
غَلمَش = روشن ، تابنکاک ، غَلمَش کردن ، شعله ور
فَخیر = گدا ، فقیر
فیشتَک = صوت زدن
چل بیم = کسی که زیر هُو مدت زیادی نفس خُو بگنارت ، مُورگ چل بیم ، فکر کنم پلیکان بشت
بُلت = غرک بودن
دُرُنج = دیو ، ادمی که ترسناکن
سی هِر(سیحر) = جادوگر
دولاب = کمد گنجه (کشمی ون فکر کنم بی سکُون لنج اگنت )
پُروک = جرقه ، اخگر
گَسک = گوساله
چرت (cheret) = جیر جیرک
چَهک = کدرت ، توانائی
زَهب ، زَفت ، زَب = قایم شدن ، مخفی
مارَنغُرُوش = هزار پا
گِرَسته = پخته شده
لاهِم = به گل نشسته بی غراب ون لنج کاربردی بشترن
پلیچَکون، پلیچَکُم = تار عنکبوت
مژدال = لاشخور
بُرم = ابرو
اشیات = وحشی ، بی ادم ون پست هم اَگن
هُرُس = پا بَه ، بُند بَه
مُنج = هدف گیری
جُوغَن = هاون
رژگُو = موش خرما ، سمور
رشمُن = نخ خیاطی

       

چنتا کلمه یا واژه سوروئی

گا پا بَن و گَسک که شیر نَخاردن 
...............................................
چنتا واژه بندری که فراموش نَبودن انویسُم 
جُن داد = تقلا و دَس و پا زَدن 
دامُول = مترسک 
گرمادُن = اشپزخونه 
جُنَغ = ویار 
چَمچَمو =نون شیرینی 
ماسَک = نوعی فال گتنن ، هفتا رشمون که از پشم اشتر درست بودن نَ دَس اگرن و وسط رشمون بین کلنچ ون انگارون و دو سر شون وا هم گِرهن اَدن ، بشته جَت ون و سالارون ای فال شون اگِ وختی کَهرون و یا اشتر اَ گله جدا شو ابو مثلن نگا شو اکه کهر یا اشتر زنده ن یا جُنوری ، اَفتارگ یا تورگی تَک و پرک شونی کردن.. ماسَک وا پیش مُرداسنگ هم اَبنن 
....................
کسی از دوستون اگه ای واژه ون پشتری یادشن ایجا بنویست