زنون زحمتکش

زنون هرمزگانی همیشه پا بَ پای مردُن زحمت شو کشیدی ، حتی اَگه بگم بشته از مردُن کار شوکردن خلاف نَن ، کدیم ون زَنون دمبال مَردون پا مُغون ، پا مُشتاه مائی چی ، فصل گیاچن کار شو کردن حتی بعضی وخت ون کارون کماتی هم زنون شو اکه و مائی در لَهرون بی فروش شُ ابرده ، الا بعد ایکارون بایَ هُنده خونه داخه گرمادُن ، پا چُولُودُن مشغول بوده ، واردن هُو اَ برکه یا کُولغ ، شُوشتن کهنه ون و ...... پَ شیر زنون هرمزگان زحمت کش ترین زن دنیان
عکس از رهبر امامدادی

بوم مسی کنگ

بوم مسی کنگ سال 1273 هجری شمسی لُو تیو کنگ بین مَجد کویتی و کاکا با مالکیت آغای کرچی شُو ساختن که ظرفیتی حدود 700تن بودن وبه علت گَپ بودنی کسمت بشترلنج که زیر هُو شَ بو با ورقه ون مسی شُ پوشوندن ای لنج بار تجاری به مکصد افریکا وهندستان و پاکستان ویمن .....حمل ی ایکردن .جاشو ونی حدود 60نفر به علاوه ی 2 تاناخدا بودن
ناخداون معروفی از جمله محمد علی عبدالله محمود (دریاگذر) ومحمد حسین ناخال و حاج عبدالله کرچی و خلفان احمد خلفان شوکتی و... داخه بوم مسی بودن.
حادثه ی غرک بودن لنج بوم مسی (وا کول تنها باکی مانده ی لنج آغای موسی غلام پور)
سال 1323هجری شمسی بوم مسی با 64سرنشین بَ ناخدایی آقای کرچی و خلفان شوکتی از کنگ با حمل بار به ترتیب ازشهر ون بندرگوادر پاکستان ، بندر کراچی ، بندر ملیبار هند ، بمبیی ومانگرور وازمانگرور هندوستان به طرف دارالسلام (سواحل آفریقا)حرکت ایکه وبعد از 8روز داخه مسیر دیریائی یتا تیاره جنگی ژاپن بی ایشون اگینت و روز بعدی زیر دریایی زاپن بی ایشون و دو پاره لنج دگه که سنگار شو بودن حمله اکنت و بوم مسی غرک هو ابوت و 32 نفر کشته ابن و 32 نفر دگه نجات پیدا اکنن ایشونی که زنده امونن بعد 14 روز بی خو بی سومالی ارسونن که چن نفر دگه شو داخه سومالی فوت اکنن و 29 نفر از از 64 نفر سرنشین بوم مسی بعد 8 ماه بی کنگ ارسن ... ای عکس تندیس بوم مسی کنگ ن که ناخداون و اهالی کنگ وا یاد بوم مسی درست شو کردن .

لَچَک

لَچَک ... تو کدیمو تو استان مورد استفاده دختون و زنون بودن یه نوع کلاه هن که بی نِگه داشتن دِستار و جِلویل یا جلبیل و بی تمیز نِگه داشتن مود رو سر خُ شایست . لَچَک از رو پِشُونی تا رو گوش و پشتش مث هلالن و بندش زیر کِلَک سفت شابست . لَچَک اَ دو رکم پارچه به اسم شیله {یک نوع پارچه ضخیم سیاه } و اطلس زرد یا سرخ درست شاکه .پارچه اطلس زرد و سرخ گل دار رو روی لچک شادوخت . دو رکم لچک هسته یکی سفارشی و یکی بازاری . بارازی مال زنون فخیر و کم درآمد هسته . ولچک سفارشی اَ زیور آلات مث گلابتون .غازی {نوعی زری} اَشرفی{ نوعی سکه تو زمون فتحعلی شاه} ولی ای بستگی به توان مالی و در خواست زنون ایشته .
مطلب از محمد مذنبی

                    

نوروز ما بُرنگن

نوروز ما بُرنگن.... گل نه میون شِنگن
بابا هُده نوروزیم ... ملا تو فنگ و دَنگن
شوشی یون تو نوروز صیادون چه اکنن
اگن شوشی یون آدمون فخیر و سهاری بودن و مردونشون سرو وضع خوبی شونبودن که بی گیر واردن خوراکی بی خوشو بی چشن عروسی یو شارسوند و مردم بی ایشون در شاکه چون شاگفت ایشون نکبت تن واین آدمون کم کم وا صورت نمایش تو کل استان در هُندن... تو کشم اگن شوشی . تو کنگ اگن رشکی... تو مینو اگن گراز.. حاجی آباد اگن لولو... تو بستک اگن بابا پیر یا باپِری ... نغش حیوون تو ای نمایش پر رنگن تو مینو گراز نشونه نفرت مردم اَ دوران ارباب و رعیتین .. توکشم اَ گاه .اُشتر . روباه و تو حاجی آباد هفتارگ . خرس شخصیت ای نمایشن............ اگه کسی در مورد ای آیین و نمایش ادونت زحمت بکشد بنویست ممنون ....
حسین تومپک
عکس : درخشان جهان

صنایع دستی هرمزگان

صنایع دستی در استان هرمزگان مثل بسیاری از جاهوی دگه ی کشورمون حالت مکمل اقتصاد، کشاورزی ایبودن و در اکثر مواکع تامین کننده بخشی از نیازون منطکه‌ بودن . «گلابتون دوزی» ، «خوس دوزی» ، «بادله دوزی» و «زردوزی» از مهم‌ترین صنایع بومی استان بودن که در واکع منحصر به استان هرمزگان بودن و هستن و مشابه ایشو در مناطک دگه ی کشور یافت نابوت . این هنرون در میون اهالی بندرعباس، بندرلنگه، بستک، و میناب، کاملاً رایج هن و از کدیمون برای تزیین لباس از ایشو استفاده شواکرده . حصیربافی از جمله صنایع دستی هستن که در مینوو، بشگرد و روستاهوی اطراف اون رواج فوق العاده شستن و تکریباً تمامی زنون و دهتون با ای هنر آشنا شونهستن . سفالگری هم در منطکه مینوو، از صنایع دستی سنتی منطکه محسوب ابوتن . .

.
.
نویسنده : مهدی باصره

گروه کلودنگ

ایستاده از راست : هاشم مینابیان، مرحوم ابراهیم پیل افکن ، حسین لوتی
نشسته از راست ، حسین خان ، مرحوم علی خان ،اسماعیل پیل افکن
عکس سی و خوردی سال قبل از گروه کلودنگ

مکتب خانه 2

پیش ازمعرفی چندتا مکتبخونه معروف وا چند نکته اشاره بکنم.
1- سندو مدرک مستندکمی درمورد فرهنگ تعلیم وتربیت درهرمز گان پیش از اسلام جز چند مورد که دو موردش استادم آغای خطیبی زاده درجزوش اشاره اکنت. درجاسک علامت لنگر وزنجیر روی سنگ و ستون های بریده شده در دل کوه صادرمن و در جزایر علائمی پیدا بودی که وا ایی علائم اگن سنگ نوشته .
2- نابو بگی پیش از اسلام هرمز گان فرهنگ تعلیم و ت اینبودی چونکه تمام ایران کدیم مهد تمدن وفرهنگ بودی .وا احتمال خیلی زیاد درجنگن ایی اسناد ازبین رفتی یا شبردی مثه حمله اعراب وحمله اسکندر و دگر جنگن .بعضی چیزن هم شفاهی لو وا لو ( دهن به دهن )گشتی تا وا ما رسیدی.
3- مکتبن دو گهره ( دو شیفت ) هسترن. ازصبح تا بنگ ظهر. و عصر از دو تا پیش از غروب.
تو بعضی مکتبن نوشتن هم یاد شادا که ملا وا گنجر و شیره خشک درخت کهور مرکب درست شاکه وبعد ملائون از مرکب عنکاس استفاده شاکه. کسانی که مکتب تمم شاکه شاگو فلانی سواد مکتبی ایشه. مکتبخونه تو خونه ملا هسته که زیر سرگ که از دار گز و تافال و سوند درست بوده درس شا خوند .زیر انداز هم تک هسته که از پیش مغ بافته.
هو ( آب) او زمون لوله کشی نهسته و هر شاگردی باید هو همراه خو ایوارده که تو کوزه کو (کوزه کوچک) همراه شاوا بعضی مکتبن پولی شناگه وبرای صواب کار شاکه..ولی بیشتر مکتبن پولی هسته و غیر شهریه که پول کمی هسته. پنجشنبه هم یه چیزی بی ملا شادا که پنجشنبدی شاگو .حالا اسامی چند تا مکتبخونه قدیمی .
1- مکتب ملا احمد ملا 2-مکتب ملاعلی رستمی 3- مکتب ملا جهان
4-مکتب ملا غلام موذنی 5- مکتب مشدی ملا حسن کاتوزی که مکتبدار معروف رودخونه از توابع رودن هسته 6- مکتب ملا احمد فهیمی7- مکتب ملا خدیجه حاجی عبدالحسین
خب دوستان تا همیجا ایی مطلب در مورد مکتبخونه تمام بکنم یا روزن بعد هم در مورد تک تک ایی مکتبن چیزونی که گرد آوری امکردی بنویسم. ایی دگه با شما دوستانن. تهیه و گرد آوری - حبیب سورویی

مکتب خانه 1

امرو موا درمورد مکتب خانه تو بندر و اطراف بی شما بگم .پیش ازتاسیس اولین مدرسه امروزی دربندر که مدرسه جاوید بشت تعلیم وتربیت چولنگن ( چوکن ودختن)در جایی به اسم مختب (مکتب) انجم شاگه که هنوز هم در بعضی جائون تابستون دایر ابو. تدریس تو مکتب از خوندن الفبای قران شروع شابو که بصورت آهنگین تدریس شاکه وا ایی خاطر که زودتر یاد بگرن (تاثیر موسیکی درتعلیم و تربیت) وبعد خندن قران عمه جزء وبعد تاختم قران. بعدخوندن کتابهای مبدا و حمد بی حد -کریما-گلستان و بوستان و...که بیشترکتابن بصورت شعر هسترن. امتحان نهایی هم بصورت فردی هسته.وختی شاگردی قران ختم شاکه باید به ملا شیرینی ایوارده.و تو مکتب بی او مراسمی شاگه که خانواده او شاگرد وا کمک فامیل و همسایه حلوا دوشابی درست شاکه.یک منجل مال مکتب هسته . بردن حلوا هم باشعر خونی هسته تا در مکتب شارسی اوکه منجل حلوایی رو سرش هسته شاخوند. ای حلوا حلوا دارم /حلوای اعلا دارم
حلوای تن تنایی/تانخوری ندانی. بعضی تن ترانی هم شاگو. اول ملا شاخه وبش خو شاسیدوبقیه هم بین شاگردن و همراهن تقسیم شاکه.آداب تربیت شاگردان بعضی مکتبن یک هفته اول فکت به تربیت شارسی که شامل آداب سلام کردن به گپترون و وخت ورود به خانه و مکتب2-اداب پوشیدن لباس تمیز و تمیز نگهداشتن لباس 3-آداب حمام و مسواک زدن کدیمو مسواک و خمیر ودندن نهسته باید هرشاگردی پار( ریشه) درخت چوج یا توج وا طول 10 سانت همراهی بوده که طعم خمیر دندان کلگیت کدیمی شاداوباید مرتب مسواک ایزده. تنبیه هم توهر مکتبی هسته که روش تنبیه تو هر مکتبی فرق شاکه. هر مکتبی یک یا چند مبصر ایشسته که وا ایشن خلیفه شاگو .
 
نویسنده : حبیب سوروئی

مدرسه جاوید 3

همو طوری که کبلا امگه تا سال 1305مدرسه که ملی هسته دولتی ابو و مرحوم شجاع نظام نائب الحکومه بندر ساختمن جدید مدرسه تو خیابن بهادر شمالی در اختیار آموزش و پرورش که او موکع شاگو اداره فرهنگ انست.ایی مدرسه درش واطرف دیریا(جنوب)هسته باید حدود 15متر تو حیاط طی اتکرده تا وا کلاسن و دفتر رسیدری. کلاسن واتاک دفتر2متر از حیاط بلندتر ساخته بوده که 10تا پله شاخه وسمت شمالی ساختمن هم 10تا پله ایشسته کلاسن از 4طرف بازه یعنی وا دیوار حیاط نچسپیده که باعث خنکی کلاسن شبو زیر زمین ساختمن وا عنوان انباری استفاده شاکه. توکسمت شمالی یک حوضچه ای هسته که هر روز صبح یتا اشتر وا 8بلاسی (حلب)هو چاه نابن یا برکئون شاوا توش خالی شاکه بازم تو کسمت شمالی هم یک آب انبار سر پوشیده هسته که وا هو بارن که راه شاکه پر شابو هرچند که آلوده و غیر بهداشتی هسته ولی بی او دوره نعمتی هسته.بعدا که بندر لوله کشی بو تو ایی مدرسه هم از هو لوله کشی استفاده شوکه.

مدرسه جاوید حدود 100سال تو ایی دو مکان دایر بودی که که مردان زیادی به اجتماع تحویل ادیت که در عرصه های مختلف زندگی از آموزگاری-دبیری ومهندسی بگه تا بازرگانی - دریانوردی-کارمندی و غیره منشاء خدمات مهم و بر جسته بودن. مردانی که وا گردن نسل های بعدی حک زیادی شو هه و ایی حک باید ادا بشت. ایی قاتون خداوندین که هرکه شکر گذار مردم نبو بعیدن که شکر گذار خداوندبشت. حیف و صد افسوس که متاسفانه ایی مدرسه هم در یک حرکت عجولانه بدون اینکه جزء آثار باستانی میراث فرهنگی در بیات خراب اکنن و جاش تربیت معلم زینب کبری(س) که شابو جای دگه بسازن درست اکنن.

یکی از مدیرن مدرسه جاوید تو خیابن بهادر شمالی آغای سید حاتم طاهری - ناظم آغای احمد فروتن و معلمن آغای احمد سایبانی و خانم ها صغری فهیمی زند و معین الدینی. تشکر اکنم از خانم فرانک طاهری دخت آغای سید حاتم طاهری که ایی اسامی در اختیار ما اینهاد. و تشکر اکنم از صدیقی عزیز که تو دیدگاه اینوشته بپش آغای محمد هادی صدیقی معروف به قائد یکی از فارغ التحصیلان و معلم مدرسه اول جاوید که سه راه دلگشای فعلی بودن.
همچنین ،علی خان (علی حبیب زاده ) و رامی (ابراهیم منصفی )و سید عبدالرحیم خطیب و صالح سنگبر دوره ابتدایی تو مدرسه جاوید تمام شوکردی

دو کسمت اول مطلب چکیده ای از جزوه استادم آغای محمد خطیبی زاده سورویی هسته و ایی کسمت آخر هم نوشته ایی از استاد قلم
آغای احمد سایبانی هسته که تو روزنامه صبح ساحل مورخ مهر ماه 1384وا چاپ رسیده و همیطو تو وبلاگی بنام بندر خوبم که از شهریور 1384تا دی ماه 85 هسته اینهاده که متاسفانه اسم صاحب وبلاگ نادنم و از دوستان اگه کسی افهمت بگیت تا حک ایشن هم ضایع نبو بایه بگم

ایی وبلاگ یکی از وبلاگن خیلی مفید بندر هسته که تعطیل بو.
با تشکر از همراه همیشگی ما حبیب سوروئی گرامی بخاطر تهیه ای مطالب و همه مطلب ون با ارزشی که بی صفحه گپ و گویش ایرستادی
.
عکس : محمد شریف عابدینی (مرد اشنای قشم )
ای عکس از دبستان بلوکی کشم ن ، ما فکط دوتا عکس از مدرسه جاوید و موسس ون مدرسه موهسته که داخه دو مطلب کبلی پست مُو که و بخاطر حال هوای ای مطلب از عکس دبستان بلوکی کشم استفاده مو که