گپ و گویش بندرعباسی

زبُن بندری اَدست اَرفتن ....حالا سینگو دِگه خرچنگ اَبودن

گپ و گویش بندرعباسی

زبُن بندری اَدست اَرفتن ....حالا سینگو دِگه خرچنگ اَبودن

عاشق ساده

مه همون عاشق ساده م
که به عشقت دل ندادم
مه تو دیریای دل تو
اسیر طوفن و بادم

... مه همیشه با تو نزدیک
ولی از تو خیلی دورم
مه که وا تو پر هیاهوم
اما بی تو سوت و کورم

مه همیشه وا توم اما
تو ازم جدا نبودی
مه امیدوارم ولی تو
آیهء یاس اسرودی

شعر : رضا عباسپور
عکس : میثم بلوری از صفحه عکاسان هرمزگان

آسمون کته

گیاه سس = بندریو اگن (آسمون کته)

آسمون کته هم یک گیاه هرز انگلین که تو باغو و مزارع رشد اکنت و به میزبان اچسپت و تغذیه اکنت.و اسم علمیش کوسکوتانCuscuta . ای علف هرز انگلی بی خوش دور گیاه اپیچونت و باعث خسارت ابوت
....
پاپایا ایل زاده

گیا چن


فصل گیا چن و گیاچنون وا لُنگ و لَنگُوته یادشون وا خیر بشت

یادگار



لُوُم بَستِن ولی فریاد اَکِردَم
شُو و روز اَز گذشتَه یاد اَکِردَم
وا رویای خاش سالُن رَفتَه
دِل بی آرزو خو ، شاد اَکِردَم

چه اَیُّمی ، هَمَه ش شِعر و تَرُنَه
هَمَه ش شَروِند و شِعر عاشِقُنَه
چه دُختِ بی نَظیری ، یارُم اَستَه
چه خوب و مِهرَبُن اَستَه ، چه جُنَه

نَه اِسفالتَه ، نَه بولوارهَ نه کُولِر
چه وا روزی دَر اُندِن شَهر بَندِر
سُهیلی ، سَنگُن از رو تَک شَواگِه
یَه رو هُو هَه ، دو رو نی ، یادِ کَندِر

نه بَندِر، بَندِر اُن روزگارِن
نَه چِشمی مُنتَظِر و راهِ یارِن
دِرَختِ سَنگ و سیمُن سُوز اَبودِن
دِل دِیوُنَه تَنها یادِگارِن

ابراهیم منصفی (رامی)

تلی tali

تلی tali
تلی بافی یکی اَ صنایع ون دستی مینون که بشته زنون و دختون ای کار انجوم ادن بی بافتن تلی رشمون . خوس . بالش تلی 6 تا چرخک . تلی بافی { کدیجه} استفاده ابوت . تلی تو رنگون مختلفی بافته ابوت و کاربردش روی تنبون زنونه بندری و دور اوستین و کالور جومه زنونن . طرز کارش اول بالشتک انوسن رو چوغن و وا دس ابافن . انواع شَک . زری سه شطه. شَک عین القمری . کله کندی . لبه لبه ای . گل اشرفی ساده . سن المشار . عاشقون . دال دالی . ده کبله ای .الملک هستن
....
محمد مذنبی
عکس : خانم مصدق


حسن بنی هاشمی . ( قسمت اول )

 



فیلمساز هرمزگانی ن که به عنوان یکی از پیشگامُون سینمای آزاد ایران شناخته ابوت حسن بنی هاشمی چوک سید ابراهیم و بی بی گل ان که تو هفدهم آذر 1328 تو بندر و دنیا هوند . چولنگی و نوجوونی و سال ویی که ذهن و اندیشه و فرهنگ یَ انسان درست ابووت تو ای شهر ایگذروند . حسن اَ خیلی وخت پیش ، اَ زمونی که دانش آموز دبستان شاهپور هسته ، و تصویر علاکه زیادی ایشسته و پشت عدسی دوربینی که بپ اش جایزه شی داده ، با حسرت به جنوب نگاه شکه . وختی که دوازده سال بیشتر اینهَسته ، لابراتوار عکاسی کوچکی تو لهر خو درست ایکه ، و تمامی سوژه و و تصاویری که از جنوب و مردُمون ساده اش که وا گرما و آفتو زندگی اکنن ایگفته ، و تو تاریکخونه خو ثبت شکه . تو همو سال و با درست کردن فوتو رُمان تو روزنامه دیواری مدرسه ، اولین تجربه ی هنری خو شروع ایکه ، و چند سال بعد جایزه بهترین عکس سال اَ مجله تصویر ایگه . حسن دوره دبیرستان خو تو مدرسه هدف تهرون تموم ایکه ، سه سال تو دانشگاه شیراز مَندسی (مهندسی) راه و ساختمون و اقتصاد کشاورزی ایخوند و آخر کار هم عشک ( عشق ) به تصویر بَی ای و مدرسه عالی سینما و تیلویزیون تهرون ایکَشوند و تو رشته کارگردونی سینما فارغ التحصیل بوو . ولی هیچ مُوکـَع( موقع ) محیط چولنگی (کودکی) و جنوب گرم خو فراموش نیکه و استعداد و ذوق سینمایی خو تو ای فرهنگ بومی و کار ایگفت . در صورت ادامه کار سینما شتونست ای فرهنگ جهونی بکنت؛ البته فیلم وش مث "گردش در یک روز خوش آفتابی " تو فستیوال فیلم وی کودکان تامسره فنلاند و فیلم " نهنگ " تو اتحادیه تلویزیون وی آسیا و اقیانوسیه و فیلم " پنجشنبه بازار میناب " تو فستیوال فیلم وی مردوم شناسی برلین و نمایش در هوند و جایزه وی زیادی ایگفت . پایون کسمت اول . اوچیزویی که تو کسمت بعدی اگینیم : *شروع فیلم سازی حسن *همکاریش با سرویس وی هنری و .... تشکر از Mohammad Amin Photo: حسن بنی هاشمی .

کلیون

از کدیم کلیون کشیدن جزو کارون روزمره ی مردم بندر بودی و معمولا وختی که هوا تاریک شبوده و یخو هوا هم خنکتر شبوده ، اعضای خانواده شارفته رو گفاره شانشت وا کلیون کشیدن و گپ زدن . دگه کلیون کشیدن راهی بوده بی خستگی در کردن .
حالا دگه یه کم نسبت به قبل پیشرفته بودن و به جای کلیون کشیدن و گپ زدن ، شو که بو انینن پای سریال و دگه کسی کلیون ناکشت .
الون دگه فقط بعضی از جوونو و مم گپوهُنِ پیر دلشون هوای کلیون لنگه ای اکنت .
دگه مثه قبلن بوی دود کلیون جایی وا مشامت نارست .

ایـ عکس هم اَ یه تا زنو مال بازارن که کلیون اکشیدن . عکاس bolbolha


نامه از دیار بشکرد..(کسمت اول)

 
کارنامه کبولی کلاس سوم تو هوا تَکان مدا وا دُو تَره لهرون مَره تا سند کبولی خُو نِشون بَپ ما هادم بشته از ای خُوشحالَرُم که بَپ ما کُولی داده اَگَ کبول بَشُم اَتونُم با ایشون بی سفر برم ، صُحب زود لُوتیو منتظر هُندن مَنشُوَه جهاز هسترم که کراره تا یَ ساعت دگه بیات
همکلاس ُونم هم هُندرن ممد عبدالرحمان ، علی زیود ، احمد سنگسر و ....اوشون هم خوشحالرن تو دنیای کوچک چولنگی بجای حسودی راحت شریک خُوشی همدگه مُو اَبوده بی چوک ون کُولُم داده وختی پشتا هُندُم همه چی بی اُوشون تعریف بکنم ، ساعت 6 صحب جهاز لنگر ای چی و اَ بالا دست لارک بَ تره سلامه حرکتی که اَ خوشحالی رو پا خُو بَن مَ نابو از دیریای سلامه و هُو سیاهی خیلی مشنوته پی اسحاک تباخ جهاز که هَدِ سلیدان نشته و نُون فطیر شَکه رَهتُم تا بی مه ایدی ایگُ چوک بنی نُون گرم بُخَاه بوی نُون گرم و سوراغ و روغن خش کاری ایکه که نَتُونم نه بگم بعد خاردن نُون یَ دوفه اُمپرسی چن سالن داخه جهازی؟ اسحاک که ادم کم حرفی هسته وا چَن دکیکه تاخیر و همطو که لبخند شَزه ایگُ اَ وختی چولنگ هسترم کَدِ تو هسترم که ولیت بودم بپ شما هم جاشو هسته ، او ناخدا بُو و مه تباخ
نزیک ظهر هسته که اَ سلامه رد مُوکه و اَ بالا دست مَسندام تره خورفکان مسیر ادامه مُودا بعد خاردن چاشت جاشون مشغول استراحت بودن ولی بی مه استراحت معنیدی نَهَ مواسته اَ همه چی سر در بیارُم تره سینه جهاز رهتُم بی سلیمُن اُمدی که چهمی بسته و شَروند شَ خُونده بدون ایکه مزاحم ارامشی بشم نزیکی بُورُم
پسینی الودا کردیم و رفتیم دل از دلبر جدا کردیم و رفتیم
ندارم توشعه راه غریبی توکل بر خدا کردیم و رفتیم



صُحب روز بعد بی خُورفکان رسیدیم و جهاز کنار فُرزه کوچک تابُک ایکه ، ناخُدا بی انجُم کارون گمبرکی و اجازه تخلیه بار اَ جهاز زیر بُو و بی مه وا خُودی ای برد بی ناخدا ورود بی ای شهر عادی هسته و بی هر کَس شَدی سلام و علیک شَکه مث ایکه چن سالن بی اوشون اشناخته ولی بی مه که اولین بار هسته پا تو دُنیا دگه مَ نُشته همه چی تازگی شسته

آ تره فرزه حدود پنجاه متری ما یتا جهاز گپ بار زیر شَکه ناخدا تره جهاز ره وا یتا جاشو سلام علیکی که ، مَندونسته چه نَگُتن فکط اُمفهمی ناخدا هندی گپ نَزدن بعد چن دکیکه ناخدا جهاز هم رو فرزه هند و وا ناخدا ایسُف دست ایدا و چن کلمه وا هم گپ شُو زه بعد ناخدا وا لبخند دَسی بَ هوا مه دراز ایکه و ایگُ آپکا نام کیاهیه (نُومِت کیا) همطو هاج واج نگاش مَکرده که بَپ ما بَ کمکم هُند و اِیگُ اسمت چن ، اُمگُ عبدل و او رو سرم دَسی کشی و اِیگُ میرا نام رامچند هه ( اسم مه رام چند ِ ن ) ناخُدا بعد نیم ساعت گپ زدن وا رام چند از او خدا حافظی ایکه و تره گمبرک حرکت موکه بعد تمون بودن کار ناخدا اِیگُ بریم دُکُن حاچی عبدالقادر ، اُمپرسی عبدالقادر کِن ایگُ یتا اَ تاجرون خورفکان اصلیتی خُودمونی ن ولی خیلی سالن ایجان، بشتر باری که ایجا اتاریم تحویل او ادیم ، هنو چن دکیکه ای از سلام و احوال پرسی ما وا حاجی عبدالقادر نگذشته که یتا ادم میون سال هُند و بَ زبون بلوچی وا ناخدا سلام علیکی که واز ای پرسی تو چوک ناخدائی ؟ هنو جوابی نَمداده که بی مه بغلی که و پیشَنو مه ای بوسی ، حاجی عبدالقادر بی همی بنده خدا ایگُ شهداد بره سردی و شربت بیار ( ادامه ای شستن )
نویسنده : عبدل گلشن (ناخدا)
برگردون بی بندری = Genow

سلیدان= اشپزخانه لنج
منشوه=قایقی که لنج های بزرگ داشتند و در جای که اسکله نبود از ان برای رفتن به ساحل استفاده می کردند.
تباخ= اشپز
*روغن خش = روغن حیوانی
ولبت= بچه های که برای جاشو شدند روی لنج شروع به کار می کردند
خورفکان = بندری در کنار دریای عمان و هم اکنون یکی از بنادر مهم حمل کانتینری امارات می باشد.
پشَنُو = پیشانی
بالا دست = شرق
فرزه= اسکله
تابُک = پهلو گرفتن
جهاز = لنج

بن دهیرو




گل جالیز = بندریو اگن (بن دهیرو)
بن دهیرو یک گیاه کاملا انگلین که بشته تو مزرعه گورجه سوز ابوت و از پار تماته تغذیه اکنت..اسم علمیشOrobanche و دنگش رو ریشه گیاه میزبان سیستم اوندیش احاطه اکنت و هرچه میزبان هو و مواد غذایی از زمین اگنت بی خوش مفت و مجانی جذب اکنت.
روش مبارزه کبل از کشت شخم عمیک و افتاب دهی زمین با پوشش پلاستیک و انتخاب ارکام مکاوم و اخرش مبارزه شیمیایی با ضد عفونی خاکن ....
...
پاپایا ایلزاده